A janë fëmijët përhapës të “heshtur” të koronavisurit? Roli i pacientëve pediatrikë në transmetimin e koronavirusit SARS-CoV-2, po kthehet në qendër të vëmendjes pas publikimit të një studimi nga Spitali i Përgjithshëm i Masaçusetsit dhe Spitali Pediatrik i Fëmijët në Boston, SHBA, që sugjeron se kontributi i fëmijëve në përhapjen e koronavirusit të ri, mund të jetë shumë më i madh nga sa besohej deri pak kohë më parë.
Në studimin e botuar në “Journal of Pediatrics”, të kryer mbi 192 fëmijë dhe të rinj të moshës 0 deri në 22-vjeç (49 prej të cilëve të prekur nga Covid-19), rezulton se tek ata që ishin pozitivë me Covid-19, ngarkesa virale në traktin respirator ishte shumë më e lartë se ajo që gjendet tek pacientët me të rritur të shtruar në repartin e terapisë intensive, edhe pse më pak se gjysma e atyre që ishin të infektuar me Covid-19, kishin ethe në kohën e diagnostikimit.
Asnjë lloj mbrojtje
Ngarkesa virale, është numri i grimcave virale që gjenden tek një individ pozitiv me Covid-19, dhe që ai përhap në ambientin përreth. Tek fëmijët e vëzhguar nga studimi, ajo ishte veçanërisht e lartë në 2 ditët e para të infeksionit. Autorët thanë se ishin befasuar nga sasia e lartë e virusit që gjendet tek pacientët e vegjël.
Studimet e mëparshme, përfshirë ato më të fundit, kishin sugjeruar se fëmijët mund të kishin një ngarkesë virale të barabartë me atë të të rriturve, dhe se për këtë arsye nuk ishin të imunizuar nga koronavirusi, siç besohej më parë. Por, ajo që shqetëson më shumë është fakti, që për të njëjtën ngarkesë virale, një pacient i rritur mund të ketë nevoje akute për bombol oksigjeni, ndërsa një fëmijë mund të mos shfaqë simptoma të dukshme.
“Fëmijët nuk janë imunë ndaj kësaj sëmundje, dhe simptomat e tyre nuk kanë lidhje me ekspozimin dhe infeksionin”- thotë Alesio Fazano, pediatër dhe drejtor i Qendrës së Kërkimit të Imunologjisë dhe Biologjisë Mukozale në Spitalin e Përgjithshëm të Masaçusets, dhe një nga autorët e studimit.
“Gjatë pandemisë, mjekët ekzaminuan gati vetëm personat simptomatike, duke arritur në përfundimin e gabuar se shumica e të infektuarve ishin të rritur. Por gjetjet e studimit tonë tregojnë se fëmijët nuk janë të mbrojtur nga virusi. Ne nuk duhet t’i përjashtojmë ata nga grupi i përhapësve të mundshëm të koronavirusit”- thekson ai.
Po pse fëmijët kanë simptoma më të buta?
Fëmijë e vegjël, vunë në dukje studiuesit, kanë një numër më të vogël receptorësh ACE-2, “porta” që përdor SARS-CoV-2 për të hyrë në qelizat e njeriut, dhe kjo mund të shpjegojë pjesërisht faktin pse shumë të rinj sëmuren më pak se sa të rriturit. Gjithsesi kjo nuk duket se i pengon fëmijët të bartin një ngarkesë të lartë virale, dhe për këtë arsye t’ia transmetojnë potencialisht infeksionin të rriturve.
Në përgjithësi tek sëmundjet infektive ndodh pikërisht kështu:një ngarkesë e lartë virale, është e lidhur edhe me një lehtësi më të madhe të përhapjes së virusit. Megjithatë për Covid-19 ka një të dhënë tjetër, dukshëm kontradiktore:aftësia për të transmetuar infeksionin duket se rritet me moshën.
Dyshime mbi kapacitetin e përhapjes së koronavirusit
Studimi amerikan u kufizua në analizimin e ngarkesës virale, pa vlerësuar nivelin e përhapjes. Anxhelo Raveli, pediatër në Spitalin Gaslini në Xhenova, dhe sekretar i grupit të studimit të Reumatologjisë në Shoqatës Italiane të Pediatrisë, thotë se “ngarkesa më e lartë virale është drejtpërdrejti proporcionale me ashpërsinë e simptomave, dhe duket se nuk ka gjasa që fëmijët asimptomatikë të jenë më të rrezikshëm sesa të rriturit me sëmundje serioze, në aspektin e përhapjes”.
“Fatkeqësisht, ka shumë studime mbi ngarkesën virale, dhe pak mbi nivelin e përhapjes. Hulumtimet janë të shumta, ndonjëherë kontradiktore. Nuk duhet të lexohet vetëm studimi në fjalë, por të interpretohet edhe tendenca”- thotë ai.
Parimi i parandalimit
Fatkeqësisht, ne jemi ende në mesin e pandemisë, të paktën në nivel global. Dhe kur nuk je në gjendje t’i shohësh gjërat nga distanca e duhur, është e vështirë të interpretosh tendencën. Në pikën ku jemi, rezultatet e studimit sugjerojnë se matja e temperaturës dhe monitorimi
i simptomave, edhe pse është i nevojshëm, nuk janë të mjaftueshme për të parandaluar qarkullimin e Covid-19 në shkolla, duke pasur parasysh që edhe fëmijët simptomatikë, mund të bartin ngarkesa të mëdha virale.
Sipas autorëve të studimit, do të ishte më e mirë një qasje që e vë theksin tek distancimi social, përdorimi i maskës nga të gjithë dhe tek larja e kujdesshme të duarve, bashkë me kontrolle rutinore dhe të vazhdueshme tek të gjithë nxënësit, për gjurmimin e virusit edhe tek rastet e padyshimta. Me pak fjalë, të sillemi sikur jemi potencialisht të gjithë të prekur nga Covid-19.