Disa anëtarë të kabinetit të Donald Trump kanë diskutuar duke kërkuar ndryshimin e 25-të të Kushtetutës së SH.B.A.-së për ta larguar atë menjëherë nga detyra.
Republikanët e shquar kanë akuzuar presidentin për nxitje të dhunës që çoi në goditjen e ndërtesës së Kapitolit me pasojë vdekjen e 4 personave.
Një burim i njohur me situatën ka thënë se disa anëtarë të kabinetit dhe aleatët e Trump kanë reaguar në lidhje me thirrjen e Amendamentit të 25-të, pavarësisht se jemi ende 2 javë para marrjes së detyrës nga Joe Biden, sipas Reuters.
Cili është amendamenti i 25-të?
Kurdoherë që një president është, për ndonjë arsye, i paaftë për të kryer detyrat e tij, ndryshimi i 25-të i Kushtetutës së SH.B.A. mund të hyjë në fuqi.
Ndryshimi thotë se kur Presidenti e di që nuk do të jetë në gjendje të kryejë detyrat e zyrës duhet të njoftojë Kongresin.
Nënkryetari bëhet ushtruesi i detyrës së presidentit derisa presidenti të dërgojë një njoftim tjetër për të deklaruar se ai është përsëri i aftë të bëjë punën.
Por, seksioni i katërt i ndryshimit përcakton se çfarë ndodh nëse presidenti bëhet i paaftë të kryejë detyrat e tij por nuk transferon pushtetin.
Kjo gjë nuk ka ndodhur kurrë.
Aty thuhet se nënkryetari dhe shumica e kabinetit do të duhet ta deklarojnë presidentin të papërshtatshëm për të udhëhequr.
Ata më pas do t’i dërgojnë një letër kryetarit të Dhomës dhe presidentit pro tempore (zyrtarit të dytë më të lartë në Senat). Nënkryetari më pas bëhet ushtrues i detyrës së presidentit.
Presidenti rifillon detyrat e tij nëse dy palët e Kongresit nuk bien dakord me shumicën e dy të tretave për të thënë se ai nuk është gati.
Çfarë ndodh nëse presidenti dhe nënkryetari bëhen të paaftë për ushtrimin e detyrës?
I pari në radhë për të shërbyer si president i përkohshëm është kryetari i Dhomës, sot Nancy Pelosi, i ndjekur nga presidenti pro tempore i Senatit, i cili tani është Chuck Grassley nga Iowa, i ndjekur nga anëtarët e kabinetit.
Por zonja Pelosi ose Z. Grassley mund të hezitojnë të pranojnë rolin, sepse atyre do t’u kërkohet të heqin dorë nga Kongresi për të marrë pozicionin dhe mund të shërbejnë vetëm derisa Kongresi të vendosë përfundimisht se kush do të jetë presidenti.
A është konsideruar më parë amendamenti për Z. Trump?
Po. Çështja u ngrit kur presidenti u trajtua në spital për koronavirus në tetor, por ai nuk thirri datën 25.
Më vonë atë muaj, Kryetari i Dhomës Nancy Pelosi njoftoi legjislacionin që do të krijonte një komision për të lejuar Kongresin të ndërhynte në bazë të ndryshimit për të larguar presidentin nga detyrat ekzekutive.
Analiza: Amendamenti i 25-të është një opsion
Nga Cordelia Lynch, korrespodente e SH.B.A.
Ndërsa Donald Trump po mashtronte për atë që ai e sheh si tradhti në Shtëpinë e Bardhë të Mërkurën në mbrëmje, anëtarët e ekipit të tij analizuan nëse do të hidheshin më në fund nga anija e tij që po mbytej.
Zyrtarë të tjerë të lartë të administratës, kaq të alarmuar nga sjellja e tij, thuhet se diskutuan mundësinë që kabineti të kërkonte amendamentin e 25-të.
Sipas amendamentit të 25-të, presidenti mund të hiqet nga detyra nga nënkryetari plus një shumicë e kabinetit, ose nga nënkryetari dhe një organ i krijuar nga Kongresi, nëse përcaktojnë se ai “nuk është në gjendje të kryejë kompetencat dhe detyrat e tij zyrë”.
Procesi i cili lejon që një president mashtrues ose i paaftë të hiqet me forcë konsiderohet si opsioni i fundit.
Por edhe ata që kanë qëndruar pranë Trump deri në fund kanë frikë se nëse ai mbetet në detyrë, qoftë edhe për disa ditë, ai mund të ndërmarrë veprime që mund të shkaktojnë dhunë dhe vdekje të mëtejshme.
Bisedimet filluan pas masakrës që u zhvillua në kryeqytet. Demokratët në Komitetin e Drejtësisë të Dhomës së Parë i dërguan një letër Nënpresidentit Mike Pence duke iu lutur që të kërkonte amendamentin e 25-të.
Edhe bota e biznesit ka inkurajuar veprime drastike.
Kreu i një grupi të madh amerikan të biznesit që përfaqëson 14,000 kompani duke përfshirë Exxon Mobil Corp, Pfizer Inc dhe Toyota Motor Corp u bëri thirrje zyrtarëve të lartë të SH.B.A.-së të bëjnë të njëjtën gjë.
Shefi Ekzekutiv i Shoqatës Kombëtare të Prodhuesve Jay Timmons tha se Trump “nxiti dhunë në përpjekje për të mbajtur pushtetin dhe çdo udhëheqës i zgjedhur që e mbron atë po shkel betimin e tyre ndaj Kushtetutës dhe duke refuzuar demokracinë në favor të anarkisë. … Zëvendës Presidenti (Mike) Pence, i cili u evakuua nga Kapitoli, duhet të konsiderojë seriozisht të punojë me Kabinetin për të thirrur Amendamentin e 25-të dhe të ruajë demokracinë “.
Mike Pence do të duhej të ishte në bord, sipas tekstit të ndryshimit. Pence ka nevojë gjithashtu për shumicën e zyrtarëve të kabinetit Trump për të rënë dakord se presidenti është i papërshtatshëm për detyrë dhe për të marrë pushtetin përkohësisht prej tij. Trump mund të kundërshtojë lëvizjen e tyre me një letër drejtuar Kongresit. Pence dhe kabineti do të kishin katër ditë për ta kundërshtuar atë dhe më pas kongresi do ta votonte. Kjo kërkon një maxhoritet të dy të tretave, zakonisht 67 senatorë dhe 290 anëtarë të Dhomës për ta hequr atë përfundimisht.
Donald Trump tani më në fund është zotuar për ruajtjen e paqes por të shumtë janë ata që akoma kanë frikë se çfarë mund të bëjë ai në dy javët e ardhshme.