Komisioni Europian dëshiron të reformojë një nga arritjet më të dukshme të BE-së: Zona Shengen pa pasaporta.
E themeluar në 1995, hapësira përfshin më shumë se 400 milion qytetarë që lejohen të kalojnë kufijtë pa iu nënshtruar kontrolleve.
Ajo përfshin 22 nga 27 vendet anëtare të BE-së si dhe Islandën, Lihtenshtajnin, Norvegjinë, Zvicrën dhe disa mikro shtete. Mbi 3.5 milion njerëz kalojnë çdo ditë midis shteteve të Shengenit.
Por, përkundër popullaritetit të saj, integriteti i Shengenit është dëmtuar rëndë nga dy kriza të fundit: fluksi i emigrantëve dhe refugjatëve në vitin 2015 dhe pandemia e COVID-19. Të dy episodet panë shumë vende të BE të rivendosnin kontrollet kufitare, duke argumentuar rrethanat e jashtëzakonshme që kërkonin masa të jashtëzakonshme.
Me qëllim të përgatitjes së zonës Shengen për epokën post-COVID dhe bërjen e saj “më të fortë dhe më elastike”, Komisioni ka zbuluar një strategji të re të përqendruar në tre shtylla: kufijtë e jashtëm, masat e brendshme dhe qeverisja.
Plani vjen ndërsa ekonomitë europiane po rihapen pasi heqin kufizimet e koronavirusit dhe udhëtimet ndërkufitare normalizohen gradualisht.
Sidoqoftë, që nga sot, gjashtë vende të Shengenit (Finlanda, Islanda, Norvegjia, Danimarka, Hungaria dhe Franca) kanë ende kontrolle në lidhje me krizën shëndetësore, ndërsa një grup tjetër prej gjashtë (Norvegjia, Austria, Gjermania, Suedia, Danimarka dhe Franca) po monitorojë lëvizjet që përfshijnë kërcënime të mundshme terroriste dhe kriminale.
Gjatë prezantimit të strategjisë, Komisioni përsëri shprehu mbështetjen e tij në favor të aplikimeve të Bullgarisë, Rumanisë dhe Kroacisë për t’u bashkuar me Shengenin.
Vendimi përfundimtar do të varet nga shtetet e tjera anëtare, të cilët deri më tani nuk kanë qenë në gjendje të arrijnë konsensus për këtë çështje. (EN)