Gjykata e Lartë ka vendosur që të miturit, të cilët kryejnë krime të rënda që dënohen me burgim të përjetshëm, nuk mund të përfitojnë gjykim të shkurtuar dhe ulje të dënimit. Ky vendim u rikthye në vëmendje pas arrestimit të të miturit M. Përlleshaj, i akuzuar për vrasjen e bashkëmoshatarit të tij 14-vjeçar pranë shkollës “Fan Noli” në Tiranë.
Një precedent i rëndësishëm ligjor
Në një vendim të korrikut 2024, Gjykata e Lartë kishte shpallur se autorët e veprave të rënda penale, që dënohen me burgim të përjetshëm, nuk mund të përfitojnë nga gjykimi i shkurtuar, pavarësisht moshës së tyre në kohën e kryerjes së krimit. Ky precedent ligjor është mbështetur në nevojën për ndërgjegjësimin e të miturve mbi pasojat e veprave kriminale.
Kodi Penal dhe Kodi i Drejtësisë Penale për të Mitur parashikojnë lehtësira për të miturit nën moshën 18 vjeç, si kufizimi i dënimit maksimal deri në gjysmën e dënimit përkatës, por jo më shumë se 12 vite burg. Megjithatë, në rastet e krimeve të rënda, këto lehtësira nuk aplikohen, duke përjashtuar gjykimin e shkurtuar.
Rasti tragjik dhe ndërlikimet ligjore
Ngjarja pranë shkollës “Fan Noli”, ku një konflikt mes të rinjve degjeneroi në përdorimin e thikës, ka sjellë jo vetëm humbjen e jetës së një 14-vjeçari, por edhe plagosjen e dy të tjerëve. Ky rast ka ngritur debate të shumta në opinionin publik, ku disa individë pretendonin gabimisht se autori i dyshuar do të përfitonte dënim të ulur për shkak të moshës.
Vendimi i Gjykatës së Lartë i hedh poshtë këto pretendime, duke theksuar se të miturit që kryejnë vepra të rënda nuk do të mbrohen nga dispozitat e gjykimit të shkurtuar, duke siguruar kështu një qëndrim më të rreptë ndaj krimeve që tronditin shoqërinë.
Rritja e kriminalitetit te të miturit
Në dy vitet e fundit, janë raportuar të paktën pesë raste të vrasjeve të kryera nga të miturit nën moshën 18 vjeç. Ky fenomen shqetësues kërkon një qasje të re jo vetëm në drejtësi, por edhe në sistemin arsimor dhe atë shoqëror, për të parandaluar përfshirjen e të rinjve në krime të rënda.
Vendimi i Gjykatës së Lartë është një hap i rëndësishëm drejt një drejtësie më të fortë, por mbetet për t’u parë nëse do të shërbejë si një mesazh paralajmërues për të miturit që zgjedhin dhunën mbi zgjidhjet paqësore.