Në një lëvizje që ka ngjallur debat dhe shqetësime, qeveria shqiptare ka shpallur nismën për të bllokuar aksesin në platformën TikTok, duke argumentuar se kjo masë synon rritjen e sigurisë dixhitale dhe mbrojtjen e shëndetit mendor të fëmijëve. Ndërsa qëllimi për të parandaluar dhunën dixhitale dhe bullizmin është për t’u përshëndetur, masa e propozuar ngre pyetje të rëndësishme mbi kushtetutshmërinë dhe ndikimin e saj në të drejtat themelore dhe vlerat demokratike. Ky artikull shqyrton nismën nga një këndvështrim kritik profesional, duke e krahasuar atë me praktika të ngjashme në vende jo-demokratike dhe duke analizuar pasojat e saj në sundimin e ligjit dhe liritë themelore.
Kushtetutshmëria dhe Parimet e Sundimit të Ligjit
Sipas Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, liria e shprehjes dhe e informacionit mbrohen në mënyrë eksplicite (Neni 22). Çdo kufizim i këtyre lirive duhet të respektojë proporcionalitetin dhe të bazohet në një ligj të miratuar nga Kuvendi. Vendimi për bllokimin e TikTok, nëse zbatohet me një akt administrativ apo rregullore qeveritare, mund të konsiderohet antikushtetues, pasi nuk është pjesë e një procesi legjislativ transparent dhe të debatueshëm publikisht.
Një tjetër problem lidhet me mungesën e konsultimeve të thelluara me grupet e interesit dhe publikun. Deklarimi se 90% e prindërve mbështesin masën nuk zëvendëson nevojën për një proces ligjor të qartë dhe gjithëpërfshirës. Për më tepër, bllokimi i TikTok mund të shihet si cenim i së drejtës për informim dhe liri individuale, duke krijuar një precedent të rrezikshëm për kufizime të tjera arbitrare në të ardhmen.
Një Krahasim me Vende Jo-Demokratike
Kjo nismë ngjason me masat e ndërmarra nga vende jo-demokratike, si Kina dhe Irani, të cilat përdorin ndalime të platformave dixhitale për të kufizuar lirinë e shprehjes dhe qasjen në informacion. Në këto vende, këto politika shpesh shërbejnë si vegla për kontroll social dhe censurë, duke përforcuar pushtetin e regjimit dhe duke dobësuar opozitën dhe shoqërinë civile.
Në Shqipëri, një demokraci parlamentare dhe anëtare e Këshillit të Evropës, një veprim i tillë rrezikon të minojë vlerat demokratike. Megjithëse qëllimi i deklaruar është i ndryshëm, vetë masa dhe procedurat e ndjekura për zbatimin e saj nuk përputhen me standardet demokratike, duke e afruar vendin me praktikat autoritare sesa me ato të një shteti të drejtë.
Pasojat për Demokracinë dhe Shoqërinë Civile
Nëse kjo nismë zbatohet, ndikimi mund të jetë i thellë. Përveç cenimit të lirive individuale, ajo krijon një mjedis të pasigurt juridik për operatorët ekonomikë dhe shoqërinë civile. Ndalimi i një platforme dixhitale, pa mbështetje të qartë ligjore, mund të pengojë inovacionin dhe zhvillimin e teknologjisë në Shqipëri, duke dëmtuar përpjekjet për një transformim dixhital të qëndrueshëm.
Gjithashtu, kjo masë mund të dëmtojë perceptimin ndërkombëtar të Shqipërisë si një vend që respekton liritë dhe të drejtat themelore, duke rrezikuar integrimin evropian dhe marrëdhëniet me partnerët ndërkombëtarë.
Bllokimi i TikTok nuk është zgjidhja e duhur për adresimin e problemeve të sigurisë dixhitale dhe shëndetit mendor të fëmijëve. Në vend të një ndalimi, qeveria shqiptare duhet të promovojë edukimin dixhital dhe ndërgjegjësimin e prindërve dhe të rinjve mbi përdorimin e sigurt të internetit. Çdo masë e propozuar duhet të jetë në përputhje me Kushtetutën dhe të bazohet në një proces transparent dhe demokratik.
Në fund, Shqipëria duhet të marrë shembull nga vendet demokratike perëndimore, të cilat fokusohen më shumë në rregullimin sesa ndalimin e platformave dixhitale, duke respektuar në të njëjtën kohë liritë e qytetarëve të saj dhe duke ruajtur integritetin demokratik të shtetit.
**Shënim redaksional
Ky artikull përfaqëson opinionin redaksional të aktualitet.al dhe nuk shpreh domosdoshmërisht opinionin e donatorëve ose financuesve tanë në asnjë mënyrë.