Nga analiza e fundit e ngjarjeve që përfshijnë Kryeministrin dhe portalin qeveritar e-Albania, lindin pyetje serioze për mënyrën se si trajtohen të dhënat personale të qytetarëve dhe për nivelin e përgjegjësisë institucionale në Shqipëri.
Një koment në rrjetet sociale nga një qytetare, A.M, ka shkaktuar një reagim të drejtpërdrejtë të Kryeministrit, i cili, për të mbrojtur performancën e portalit e-Albania, zbuloi detaje specifike mbi aplikimet e saj në sistem. Duke përmendur se qytetarja kishte aplikuar katër herë për një certifikatë dhe se ishte shërbyer menjëherë, Kryeministri vuri në pikëpyetje vlefshmërinë e kritikës së saj. Megjithatë, kjo deklaratë ngre shqetësime të thella mbi respektimin e privatësisë dhe sigurinë e të dhënave personale.
Shkelje e privatësisë dhe përdorim i papërshtatshëm i të dhënave
Në radhë të parë, deklarata publike e Kryeministrit bie ndesh me standardet bazë të mbrojtjes së të dhënave personale. Ligji shqiptar për Mbrojtjen e të Dhënave Personale (i përputhur me parimet e GDPR) kërkon që informacionet e qytetarëve të trajtohen me konfidencialitet dhe të përdoren vetëm për qëllime administrative ose ligjore. Përdorimi i këtyre të dhënave për të refuzuar publikisht një kritikë, përveçse i paligjshëm, është edhe një goditje për besimin e qytetarëve ndaj sistemeve digjitale shtetërore.
Fakti që Kryeministri ka hyrë personalisht në një çështje kaq të vogël administrative është problematik. Kjo ndërhyrje krijon përshtypjen se institucionet publike përdoren për interesa personale ose politike dhe jo për t’i shërbyer qytetarëve. Në vend që të adresonte shqetësimin e qytetares përmes strukturave përkatëse, ai zgjodhi t’i përgjigjej publikisht në një mënyrë që e diskrediton atë.
Pasoja për besimin publik
Ky incident prek një çështje më të gjerë: besimin e qytetarëve në sistemet digjitale të administruara nga shteti. Kur një qytetare përballet me një përgjigje të tillë publike, shumë të tjerë do të hezitojnë të shprehin shqetësimet e tyre, duke ndikuar negativisht në angazhimin publik dhe lirinë e shprehjes. Më keq akoma, kjo krijon perceptimin se qasja në të dhënat personale mund të përdoret për qëllime politike ose personale nga individë me pushtet.
Një situatë e tillë kërkon një hetim të plotë nga autoritetet përkatëse, përfshirë Komisionerin për Mbrojtjen e të Dhënave Personale. Duhet të sqarohet nëse Kryeministri ka pasur qasje direkte ose të tërthortë në sistemin e-Albania dhe nëse kjo qasje është e dokumentuar dhe e justifikuar ligjërisht.
Ky incident duhet të shërbejë si një sinjal alarmi për të gjithë qeverinë dhe institucionet shtetërore. Privatësia e qytetarëve dhe mbrojtja e të dhënave personale nuk janë privilegje, por të drejta të patjetërsueshme. Sjellja e Kryeministrit në këtë rast jo vetëm që është e papërshtatshme për një zyrtar të lartë, por rrezikon të minojë themelin e një shoqërie demokratike që respekton të drejtat dhe liritë e qytetarëve të saj.