Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, ka tronditur skenën ndërkombëtare me propozimin e tij për marrjen në kontroll të Gazës, pas shpërnguljes së detyruar të palestinezëve nga territori. Ky plan ka shkaktuar kritika të ashpra, me shumë liderë botërorë që e akuzojnë Trumpin për mbështetje të spastrimit etnik dhe përpjekje për një zgjidhje të imponuar që minon të drejtat e popullit palestinez.
Trump propozon largimin e palestinezëve nga Gaza dhe administrimin amerikan
Në një konferencë për shtyp me kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu, Trump deklaroi se palestinezët do të donin të largoheshin nga Gaza, duke propozuar që SHBA të marrë kontrollin e enklavës dhe ta rindërtojë atë sipas modelit amerikan. Sipas tij, ky proces do të krijonte vende pune dhe prosperitet ekonomik, por kritikat ndaj tij nuk kanë munguar.
Deklarata ka nxitur reagime të ashpra në të gjithë globin, me qeveritë dhe organizatat ndërkombëtare që e kanë dënuar këtë plan si një shkelje të rëndë të të drejtës ndërkombëtare dhe një përpjekje për ndryshim të qëllimshëm të strukturës demografike të Gazës.
Reagimet globale kundër planit të Trump
Hamasi: “Kjo është një përpjekje për dëbim dhe kolonizim”
Zyrtari i lartë i Hamasit, Sami Abu Zuhri, e cilësoi planin e Trumpit si një tentativë për spastrim etnik dhe për të ndezur rajonin.
“Këto propozime janë qesharake dhe absurde. Gaza nuk është një pronë që mund të blihet apo shitet. Ky është një skenar i rrezikshëm që mund të gjenerojë kaos dhe tension të madh në Lindjen e Mesme,” tha ai.
Gjermania: “Shkelje e të drejtës ndërkombëtare”
Ministrja gjermane e Punëve të Jashtme, Annalena Baerbock, deklaroi se një zgjidhje me dy shtete është e vetmja rrugë për stabilitet dhe paqe.
“Dëbimi i palestinezëve nga Gaza është një veprim i papranueshëm dhe një shkelje e rëndë e ligjeve ndërkombëtare. Një vendim i tillë do të çonte në më shumë urrejtje dhe dhunë,” theksoi ajo.
Mbretëria e Bashkuar: “Palestinezët kanë të drejtë të qëndrojnë në vendin e tyre”
Ministri i Jashtëm britanik, David Lammy, ritheksoi se palestinezët kanë të drejtë të jetojnë në atdheun e tyre dhe se një shtet palestinez është i domosdoshëm për paqen.
Franca: “Një faktor destabilizues për Lindjen e Mesme”
Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme franceze, Christoph Lemoine, theksoi se çdo zhvendosje e detyruar e popullsisë së Gazës do të përbënte një shkelje të rëndë të ligjit ndërkombëtar dhe një kërcënim serioz për sigurinë rajonale.
“E ardhmja e Gazës duhet të jetë brenda kuadrit të një shteti palestinez dhe nuk mund të kontrollohet nga një vend i tretë,” tha Lemoine.
Rusia dhe Kina kundër ndërhyrjes së Trumpit në Gaza
Ministri i Jashtëm rus, Sergej Lavrov, tha se plani i Trump për të marrë kontrollin e Gazës është një përpjekje për ndryshimin e strukturës së rajonit. Ai e konsideroi atë si një politikë të ndëshkimit kolektiv.
Nga ana tjetër, Kina theksoi se kundërshton zhvendosjen e detyruar të palestinezëve dhe kërkon një zgjidhje politike të bazuar në dy shtete.
Turqia dhe Arabia Saudite: Paralajmërime të ashpra për SHBA dhe Izraelin
Ministri i Jashtëm turk, Hakan Fidan, tha se plani i Trumpit është i papranueshëm dhe do të çojë në një shpërthim të ri dhune në rajon. Turqia ka paralajmëruar se do të ndërmarrë masa të reja kundër Izraelit nëse sulmet ndaj palestinezëve nuk ndalen.
Arabia Saudite, nga ana tjetër, refuzoi çdo përpjekje për zhvendosjen e palestinezëve nga Gaza dhe deklaroi se nuk do të normalizojë marrëdhëniet me Izraelin pa krijimin e një shteti palestinez.
OKB dhe Amnesty International e dënojnë planin e Trump
Raportuesja speciale e OKB-së për Palestinën, Francesca Albanese, e quajti këtë një akt të paligjshëm dhe të papërgjegjshëm, duke shtuar se bashkësia ndërkombëtare duhet të ndalë këtë plan të rrezikshëm.
Organizata e të Drejtave të Njeriut, Amnesty International, e cilësoi largimin e palestinezëve nga Gaza si një tentativë për t’i zhdukur ata si popull dhe theksoi se Izraeli ka përdorur bombat amerikane për të vrarë civilë.
Çfarë pritet të ndodhë tani?
Plani i Trump për Gazën ka sjellë një reaksion të furishëm ndërkombëtar, duke rritur presionin ndaj administratës amerikane për të tërhequr këtë propozim.
Liderët e Lindjes së Mesme paralajmërojnë për përshkallëzim të mëtejshëm të konfliktit, ndërsa shtetet perëndimore mbeten të ndara mes presionit amerikan dhe detyrimeve të tyre ndaj ligjit ndërkombëtar.
A do të tërhiqet Trump nga ky plan apo do të insistojë për marrjen në kontroll të Gazës, pavarësisht kundërshtimit të gjerë?