Pas më shumë se një viti lufte, Rripi i Gazës është përballur me një shkatërrim të paprecedentë, duke kërkuar më shumë se 53 miliardë dollarë për rindërtimin e tij, sipas një raporti të fundit të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB).
Cila është gjendja aktuale në Gazë?
Sipas raportit të dorëzuar nga Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres, në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së, nevojat për rindërtim afatshkurtër, afatmesëm dhe afatgjatë vlerësohen në mbi 53.1 miliardë dollarë.
Nga kjo shumë:
- 20.5 miliardë dollarë nevojiten në tre vitet e para për rindërtim emergjent.
- 60% e shtëpive në Gazë janë të shkatërruara, duke kërkuar 15.2 miliardë dollarë vetëm për sektorin e strehimit.
- Dëmet në tregti dhe industri llogariten në 6.9 miliardë dollarë, ndërsa shëndetësia kërkon të paktën 6.9 miliardë dollarë për t’u rikuperuar.
- Bujqësia, një burim jetese për mijëra palestinezë, ka pësuar dëme të mëdha, duke kërkuar 4.2 miliardë dollarë për rimëkëmbje.
- Sektori i transportit, i cili përfshin rrugët dhe infrastrukturën publike, kërkon një investim prej 2.9 miliardë dollarësh.
- Uji dhe kanalizimet kanë pësuar dëmtime të rënda, duke kërkuar 2.7 miliardë dollarë për t’u rikuperuar.
- Arsimi, një sektor kritik për të ardhmen e brezave të rinj, ka nevojë për 2.6 miliardë dollarë për rindërtim.
Si do të financohet rindërtimi?
Në dhjetor 2024, Asambleja e Përgjithshme e OKB-së miratoi një rezolutë që bënte thirrje për një armëpushim të menjëhershëm dhe të pakushtëzuar në enklavën palestineze. Rezoluta gjithashtu kërkonte një vlerësim të detajuar të nevojave për rindërtim, i cili u paraqit tani nga OKB.
Guterres theksoi se për momentin nuk është e mundur të vlerësohet plotësisht shkalla e dëmeve, për shkak të situatës së paqëndrueshme në terren. Megjithatë, vlerësimi i shpejtë tregon një krizë të jashtëzakonshme humanitare, e cila kërkon mobilizim të menjëhershëm të fondeve ndërkombëtare.
A është i mundur rindërtimi pa një zgjidhje politike?
Shkatërrimi i gjerë i Gazës vjen si rezultat i konfliktit të përshkallëzuar mes Izraelit dhe Hamasit, duke e bërë rindërtimin e rajonit të varur nga zhvillimet politike dhe diplomatiket.
Disa nga sfidat kryesore për rindërtimin janë:
- Bllokada izraelite ndaj Gazës, e cila kufizon dërgimin e ndihmave dhe materialeve të ndërtimit.
- Mungesa e stabilitetit politik, që vështirëson financimin afatgjatë dhe sigurinë e projekteve të rindërtimit.
- Mungesa e burimeve dhe infrastruktura e shkatërruar, që e bën procesin e rindërtimit shumë më të vështirë.
Çfarë pritet të ndodhë më tej?
Në mungesë të një zgjidhjeje politike afatgjatë, rindërtimi i Gazës do të jetë një sfidë e madhe, e varur nga ndihmat ndërkombëtare dhe vullneti politik. Ndërkohë, organizatat humanitare po bëjnë thirrje për një angazhim më të fortë nga komuniteti ndërkombëtar, për të ndihmuar banorët e Gazës që të rikthejnë jetën e tyre pas shkatërrimit të madh.
Nëse financimi nuk sigurohet shpejt, pasojat humanitare dhe ekonomike për popullsinë e Gazës do të vazhdojnë të përkeqësohen, duke e zhytur rajonin në një krizë të zgjatur.