Një nga mediat më prestigjioze në botë, Bloomberg, ka raportuar se skandali i Erion Veliajt ka tronditur skenën politike shqiptare, duke vënë në rrezik trashëgiminë politike të kryeministrit Edi Rama dhe procesin e integrimit të Shqipërisë në Bashkimin Evropian.
Arrestimi i Veliajt dhe pasojat politike
Disa javë para zgjedhjeve parlamentare të 11 majit, kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj, një nga figurat kyçe të Partisë Socialiste dhe i konsideruar si pasardhës i mundshëm i Ramës, është arrestuar me akuza për korrupsion dhe abuzim me fondet publike. Sipas raportimit të Bloomberg, ai akuzohet për lidhje të dyshimta në kontrata publike dhe shpenzime të luksit me qindra mijëra euro.
Hetimi për Veliajn po drejtohet nga SPAK, një institucion i mbështetur nga SHBA dhe BE për të luftuar korrupsionin endemik në Shqipëri. Ky institucion ka marrë një rol kyç në ndjekjen e korrupsionit në nivelet më të larta të qeverisë, duke u bërë një faktor vendimtar në procesin e anëtarësimit të Shqipërisë në BE.
Ndryshimi i qëndrimit të Ramës
Fillimisht, Rama ka mbështetur SPAK-un dhe reformat në drejtësi si një gur themeli për integrimin në BE. Megjithatë, me afrimin e hetimeve ndaj Veliajt dhe figurave të tjera të qeverisë, toni i tij ka ndryshuar dukshëm. Ai ka kritikuar ashpër SPAK-un, duke e akuzuar për ndërhyrje të padrejtë në politikë.
Në një takim të fundit me anëtarët e partisë, Rama paralajmëroi prokurorët të mos guxonin të kërkonin telefonin e tij, duke pretenduar se kanë mbledhur tashmë prova të mjaftueshme. Madje, ai është parë në një video duke goditur me grushta tryezën, një skenë që është bërë virale në rrjetet sociale.
Reagimi i BE-së dhe implikimet për integrimin
Bashkimi Evropian ka riafirmuar mbështetjen e tij për SPAK-un dhe procesin e reformave në drejtësi, duke deklaruar se lufta kundër korrupsionit është kyçe për rrugën e Shqipërisë drejt BE-së. Delegacioni i BE-së në Shqipëri e ka quajtur SPAK-un një “gur themeli” për anëtarësimin në BE.
Kreu i SPAK-ut, Altin Dumani, ka mohuar çdo motiv politik pas hetimeve dhe ka lënë të kuptohet se hetimet mund të shtrihen më tej, duke përfshirë krime zgjedhore dhe figura të tjera të politikës. Kjo mund të përshkallëzojë edhe më shumë tensionet mes qeverisë dhe prokurorisë speciale.
Opozita dhe përshkallëzimi i krizës politike
Partitë opozitare kanë shfrytëzuar skandalin për të akuzuar Partinë Socialiste për një sistem të ngritur mbi korrupsion dhe abuzim me pushtetin. Ndërkohë, socialistët e kanë cilësuar hetimin ndaj Veliajt si një përpjekje për dobësimin e qeverisë përpara zgjedhjeve të 11 majit.
Në këtë klimë të tensionuar, kriza politike mund të thellohet më tej dhe të ndikojë si rezultatet e zgjedhjeve, ashtu edhe rrugën e Shqipërisë drejt anëtarësimit në BE.