Paratë që emigrantët shqiptarë kanë dërguar për familjet në atdhe gjatë vitit 2024 kanë shënuar një rekord historik, duke kaluar për herë të parë kufirin e 1 miliard eurove. Sipas të dhënave zyrtare nga Banka e Shqipërisë, remitancat arritën në 1.05 miliardë euro, me një rritje prej 12.5% krahasuar me vitin e mëparshëm.
Ky trend rritës ka nisur që prej vitit 2013 dhe është përforcuar sidomos pas vitit 2015, si pasojë e valës së re të emigracionit që po përfshin mijëra qytetarë shqiptarë çdo vit. Sipas Eurostat, në vetëm dy vitet e fundit (2022-2023) janë dhënë rreth 154 mijë leje qëndrimi për herë të parë për shtetas shqiptarë në vendet e BE-së, një tregues i qartë për përshpejtimin e emigracionit të rregullt drejt vendeve si Gjermania, Italia, Greqia dhe Britania e Madhe.
Kanalet tradicionale dhe destinacionet e reja
Ndërsa Italia dhe Greqia mbeten destinacionet kryesore për emigrantët, ka pasur rritje të konsiderueshme edhe nga vende të tjera si Gjermania dhe Anglia. Kjo prurje e lartë valutash është ndihmuar edhe nga kontratat e rregullta të punës dhe integrimi më i shpejtë i emigrantëve në tregjet e huaja të punës.
Ekonomia informale, pjesë e këtij fluksi
Sipas ekspertëve, një pjesë e remitancave përfshin edhe burime informale ose të paregjistruara, që shpesh injektohen në ndërtim dhe blerje të pasurive të paluajtshme, sidomos në zonat bregdetare. Ky është një faktor që ndihmon rritjen e konsumit dhe mbështet rritjen ekonomike, por gjithashtu ngre shqetësime për kontrollin financiar dhe pastrimin e parave.
Një burim i rëndësishëm për ekonominë kombëtare
Remitancat janë një komponent jetik në bilancin e pagesave të Shqipërisë. Për shumë familje, ato përfaqësojnë burimin kryesor të mbijetesës, ndërkohë që për ekonominë përbëjnë një injeksion të drejtpërdrejtë në konsumin e brendshëm. Por sfida e madhe qëndron tek zgjatja e këtij cikli, pasi ekspertët paralajmërojnë se siç ndodhi pas emigracionit të viteve ‘90, pas 10-15 vjetësh pritet një rënie e këtyre prurjeve, për shkak të shkëputjes së lidhjeve me vendin amë.
Konkluzion
Ndërsa shifra mbi 1 miliard euro është një sinjal pozitiv ekonomik, ajo ngre një pyetje kritike për të ardhmen: A po e mbështet qeveria zhvillimin ekonomik në vend duke u mbështetur tek emigracioni dhe remitancat, në vend të një strategjie të qëndrueshme për punësim, mirëqenie dhe investime afatgjata? Shqipëria duket se po ushqehet gjithnjë e më shumë nga paratë e largimit, dhe jo nga politika që e mbajnë forcën punëtore brenda vendit.