Edi Rama ka shkaktuar zemërim dhe indinjatë në opinionin publik pas një deklarate fyese në Dibër, ku etiketoi gjysmën e burrave shqiptarë si “çyrykë”, duke ndjekur shembullin përçmues të Erion Veliajt që më parë i quajti qytetarët “zdromsa” apo “kafshë”. Kjo retorikë, që përçan dhe ul dinjitetin e një gjysme të elektoratit, ka ekspozuar një strategji politike që më shumë sesa mbështetje, po ngjall revoltë.
Deklarata E Ramës – Më Shumë Se Një Gafë
Gjatë një takimi me gratë dhe vajzat e Dibrës, Rama u shpreh:
“Gjysma e burrave janë normal, gjysma janë çyryk. Dhe këto tre forca – gratë, vajzat dhe gjysma normale e burrave – do sjellin fitoren më të bukur.”
Ky koment, edhe pse i mbështjellë me batutë elektorale, është perceptuar si përçmim ndaj burrave shqiptarë, të cilët historikisht kanë qenë një shtyllë e rëndësishme e pjesëmarrjes në politikë dhe ndërtimit të shtetit.
Nga “Kafshët”, “Bufat” e Deri te “Çyrykët”
Veliaj më parë i ka quajtur qytetarët “zdromsa”, ndërsa Rama i cilëson “çyrykë”. Kjo nuk është më një rastësi apo gafë. Është kthyer në një model komunikimi përçmues që nuk kërkon votë, por bindje përmes nënshtrimit emocional.
Kompleksi Psikologjik I Dominancës E Projektuar
Sipas analizave psiko-sociale, sjellja e Ramës mund të lidhet me:
- Kompleksin e rivalitetit ndaj figurës tradicionale mashkullore shqiptare, që ai kërkon ta zëvendësojë me një lider “civilizues”.
- Kompleksin narcisist, ku vetja ngrihet përmes poshtërimit të të tjerëve.
- Kompleksin e inferioritetit të projektuar, si reflektim i dështimit për të fituar burrat si elektorat.
- Varësinë e thelluar nga vota e grave, që po përdoret si kompensim për humbjen e bazës tradicionale mashkullore.
Një Strategji Që Përçan Shoqërinë
Sociologët paralajmërojnë se politizimi i gjinisë përmes etiketimit ofendues është rrezik për kohezionin shoqëror. Në vend që të ofrojnë zgjidhje për problemet reale – papunësinë, korrupsionin, eksodin masiv – Rama dhe PS po kërkojnë ndarje artificiale për të shmangur përgjegjësinë.
Pse u kritikua Edi Rama për fjalimin në Dibër?
Sepse ofendoi publikisht gjysmën e burrave shqiptarë duke i quajtur “çyrykë”, një term përçmues që u pa si përçmim klasor dhe gjinor.
A është kjo hera e parë që PS përdor gjuhë fyese ndaj qytetarëve?
Jo. Kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj, ka përdorur në të kaluarën fjalë si “zdromsa”, “kafshë” dhe “katundar” për qytetarët që nuk e mbështesin.
A ka një qëllim të fshehur kjo retorikë?
Po, duket të jetë një përpjekje për të mobilizuar gratë si elektorat kryesor, ndërsa burrat portretizohen si të padobishëm apo të pabesueshëm politikisht.
Çfarë rreziku paraqet kjo strategji?
Përveçse është përçarëse, ajo mund të çojë në humbje të besimit te liderët, përkeqësim të dialogut publik dhe rënien e pjesëmarrjes mashkullore në proceset demokratike.
Rama nuk po kërkon vota – ai po kërkon nënshtrim. Por qytetarët nuk janë për t’u nënshtruar. Ata janë për t’u dëgjuar. Dhe kur një Kryeministër i quan qytetarët e vet “çyryk”, ai nuk po bën thjesht një gafë: po rrëfen frikën e tij më të madhe – humbjen.