Ajola Xoxa, bashkëshortja e kryetarit të Bashkisë Tiranë, Erion Veliaj, është paraqitur këtë të premte pranë Prokurorisë së Posaçme (SPAK), në zbatim të masës së sigurisë “detyrim paraqitje”. Masa ndaj saj është vendosur më herët nga Gjykata e Posaçme dhe është konfirmuar edhe nga Apeli i GJKKO-së.
Xoxa është një nga personat nën hetim në kuadër të asaj që tashmë njihet si “dosja Veliaj”, një çështje me implikime të thella në nivelet më të larta të administratës vendore. Sipas SPAK, ajo ka qenë bashkëautore, së bashku me bashkëshortin e saj, në krijimin dhe funksionimin e një mekanizmi të organizuar për përfitime të parregullta nga fondet publike të Bashkisë Tiranë.
Skema E Hetuar Nga SPAK
Sipas njoftimeve zyrtare të Prokurorisë së Posaçme, skema e dyshuar përfshinte:
- Krijimin e një mekanizmi administrativ të maskuar, i cili kanalizonte fondet publike në formë pagesash fiktive, projekte false ose kontrata të paracaktuara;
- Përfitime të drejtpërdrejta në favor të familjes Veliaj-Xoxa, përmes lidhjes së kontratave të lidhura me individë të afërt apo kompani të përzgjedhura;
- Qëllim për pasurim personal dhe familjar, përmes shfrytëzimit të strukturës së Bashkisë së Tiranës si instrument ligjor dhe financiar.
Në këtë kuadër, ndaj Ajola Xoxës rëndojnë tre akuza të rënda:
- Korrupsion pasiv i funksionarëve të lartë shtetërorë ose të zgjedhur vendorë, kryer në bashkëpunim (në 9 raste);
- Pastrimi i produkteve të veprës penale;
- Fshehja ose mosdeklarimi i pasurisë dhe interesave privatë, në kundërshtim me ligjin për deklarimin e pasurive të zyrtarëve.
Nga “Arrest Shtëpie” Tek “Detyrim Paraqitje”
Fillimisht, Gjykata e Posaçme vendosi ndaj Xoxës masën e arrestit në shtëpi, por pas rivlerësimit të kërkesës nga avokatët mbrojtës dhe vendimit të Apelit, masa u zbut në “detyrim paraqitje”. Kjo do të thotë se ajo është ende nën hetim aktiv dhe mbetet subjekt i një procedure penale në zhvillim.
Impakti Politik Dhe Shtimi I Presionit Publik
Paraqitja e Ajola Xoxës në SPAK përforcon perceptimin e përfshirjes së figurave më të larta politike në çështje të rënda korrupsioni. Kjo vjen në një kohë kur edhe vetë kryebashkiaku Veliaj ndodhet nën masën e sigurisë “arrest me burg”, dhe hetimet e Prokurorisë së Posaçme janë zgjeruar në disa drejtime, përfshirë tenderat publikë, kontratat e marketingut dhe projekte të financuara nga fondet e bashkisë.
Ngjarja pritet të ketë ndikim të drejtpërdrejtë në klimën politike të vendit dhe në perceptimin ndërkombëtar për ecurinë e reformës në drejtësi dhe luftës kundër korrupsionit në nivelet më të larta të pushtetit vendor.