Ndërsa qytetarët serbë protestojnë çdo ditë prej më shumë se gjashtë muajsh, duke sfiduar regjimin autoritar të Aleksandër Vuçiqit me krijimtari dhe qëndrueshmëri të jashtëzakonshme, në Shqipëri situata është krejt e kundërt: kryeministri Edi Rama konsolidon pushtetin me heshtjen ose servilizmin e një shoqërie të nënshtruar, që në vend të protestës, shfaq prirje për adhurim të liderit.
Në Beograd, studentë dhe qytetarë të zakonshëm kanë ngritur një lëvizje të fuqishme mosbindjeje civile. Ata bllokojnë urat, rrugët, ndërpresin qarkullimin dhe zhvillojnë protesta paqësore, por të organizuara me përpikmëri, duke luajtur një lojë nervash me një polici të rraskapitur e të mbingarkuar. Qytetarët nuk kanë më frikë, dhe tallet me autoritetin, e konsiderojnë “autokratin” Vuçiq si të rënë nga froni moral.
Ndërkohë, në Shqipëri, përtej dështimeve evidente në ekonomi, shëndetësi, arsim dhe drejtësi, kryeministri Edi Rama zhvillon mbledhje me dyer të mbyllura, shkarkon dhe emëron kë do vetë, nën një regjim që gjithnjë e më shumë ngjan me një monarki moderne pa kurorë, por me kontroll total mbi gjithçka.
Asnjë bllokadë rruge, asnjë protestë studentore, asnjë formë mosbindjeje nuk i kundërvihet kësaj arrogance politike. Shqiptarët heshtin, ose në rastin më ekstrem, aplaudojnë “rilindjen” që i ka kthyer bashkitë në zyra të partisë dhe shtetin në pasuri personale.
Ironikisht, ndërsa Vuçiq po përballet me protestën më të gjatë që nga fundi i viteve ’90 në Serbi, Edi Rama shëtit i qetë, emëron ministra nga Instagrami, tallet me opozitën dhe transformon çdo institucion në mjet të propagandës.
Nëse Serbia po përgatitet për një shkundje demokratike nga poshtë, Shqipëria po rrezikon të kthehet në një model të ri të autokracisë pasive, ku sundimi i individit vjen përmes manipulimit të mendjes, e jo përmes dhunës së hapur.
Çfarë po ndodh në Serbi?
Protesta të gjera qytetare kundër regjimit të Vuçiqit, që kanë marrë formën e mosbindjes civile me bllokada rrugësh dhe universiteteve.
Si po vepron qeveria serbe?
Po përpiqet të shtypë protestat përmes arrestimeve, por ka humbur kontrollin për shkak të natyrës paqësore dhe të organizuar të reagimit qytetar.
Po në Shqipëri?
Nuk ka asnjë reagim domethënës qytetar. Edi Rama vijon të marrë vendime autoritare pa asnjë pengesë institucionale apo shoqërore.
Çfarë e dallon dy shoqëritë?
Serbët po e sfidojnë hapur autokracinë. Shqiptarët, përkundrazi, e përqafojnë atë në heshtje ose me duartrokitje.