TIRANË – Të gjitha dyert e pushtetit që dikur i qëndronin hapur, sot janë zëvendësuar me grilat e hekurt të paraburgimit. Pas më shumë se 163 ditësh në qeli, Erion Veliaj, kryebashkiaku i pezulluar i Tiranës, u morr zyrtarisht i pandehur nga SPAK, së bashku me bashkëshorten e tij Ajola Xoxa, në një nga çështjet më të mëdha të korrupsionit në historinë moderne të Shqipërisë.
Një Dosje Qindra Faqesh Me Akuza Tronditëse
Sipas Prokurorisë së Posaçme, dosja që rëndon mbi Veliaj përfshin akuzat për “korrupsion aktiv të funksionarëve të lartë shtetërorë”, “pastrim të produkteve të veprës penale” dhe “mosdeklarim të pasurisë”. Të gjitha këto të lidhura me një rrjet të dyshuar transaksionesh fiktive, favorizime klienteliste, kontrata të dyshimta ndërtimi dhe fshehje të burimeve të pasurisë në emra familjarësh dhe ortakësh të afërt.
Një ditë më parë, biznesmeni Elman Abule, një nga figurat kyçe të hetimit, u mor zyrtarisht i pandehur dhe mësohet se ka dhënë dëshmi kyçe për skemat e pastrimit të parave që lidhin bashkinë e Tiranës me interesat private.
Ajola Xoxa, Zonja e Hijeve
Në të njëjtën çështje është përfshirë edhe Ajola Xoxa, e cila ndodhet në masën “detyrim paraqitje”, ndërsa më herët i është sekuestruar banesa në Qerret. Xoxa dyshohet të ketë qenë përfituese direkte nga fondet e padeklaruara dhe të ketë luajtur rol kyç në fshehjen e pasurisë familjare, përmes transferimeve noteriale dhe kompani guacka.
Reagimi i Avokatëve: “SPAK Po Gjykohet Me Media”
Ekipi ligjor i Veliajt ka reaguar me tone të ashpra, duke denoncuar faktin se SPAK “vijon të manipulojë opinionin publik duke rrjedhur informacion hetimor drejt mediave, në mënyrë që të ndërtojë perceptimin e fajësisë para se të flasë gjykata.”
Ata theksojnë se për herë të parë, Veliaj do të ketë mundësinë të sfidojë provat, të paraqesë mbrojtjen dhe të kërkojë gjykim të shkurtuar, çka do të ulte me 1/3 dënimin eventual nëse shpallet fajtor.
Sa Vite Burg Rrezikon Realisht Erion Veliaj?
Sipas Kodit Penal, nëse Veliaj shpallet fajtor për të gjitha akuzat, dënimi mund të arrijë deri në 25 vite burg. Konkretisht:
- Korrupsion i zyrtarëve të lartë (Neni 260): 4–12 vite burg
- Pastrimi i produkteve të veprës penale (Neni 287): deri në 15 vite burg
- Fshehja e pasurisë (Neni 257/a): deri në 4 vite burg
Me bashkimin e dënimeve sipas nenit 55, por edhe zbritjen 1/3 nëse kërkon gjykim të shkurtuar, Veliaj mund të përfundojë në burg për një minimum prej 6 vitesh dhe maksimum prej 16 vitesh e 8 muaj.
A Do Shpëtojë Me Marrëveshje Politike?
Në opinionin publik është ringjallur dyshimi i vjetër: a do të jetë Veliaj viktimë politike, apo do të rikthehet në pushtet si “i rehabilituar”? Fakti që ndaj tij janë ngritur akuza të rënda dhe që përfshihet një numër i lartë bashkëpunëtorësh të nivelit të lartë, tregon se çështja ka kaluar kufijtë e një hetimi simbolik.
Çfarëdo që ndodh, procesi ndaj tij do të shënojë një pikë kthese për SPAK-un, për drejtësinë shqiptare dhe për vetë fatin e reformës në drejtësi.
Nëse Veliaj dënohet, do jetë rasti i parë në histori që një kryebashkiak i Tiranës dënohet për korrupsion, pastrim parash dhe fshehje pasurie. Nëse shpëton, do jetë rasti i radhës që drejtësia shqiptare dështon të ndëshkojë pushtetin.