Në një vend ku frika nga shteti ishte dikur kujtim i një diktature të errët, qeveria e Edi Ramës po ringjall hije të së kaluarës përmes një nisme ligjore që, sipas shumë juristëve, nuk është reformë, por regres shoqëror dhe politik.
Kodi i Ri Penal, i prezantuar si një përditësim i domosdoshëm i legjislacionit penal, ka zgjuar alarmin në mbarë opinionin juridik dhe publik. Sipas juristit të njohur Ylli Manjani, drafti aktual është një përpjekje për të kriminalizuar shoqërinë dhe për të shndërruar çdo shkelje, edhe më të lehtën, në shkak për burgim.
“Nuk zgjidhet asgjë me pranga. Shoqëria kriminalizohet me pranga,” – u shpreh Manjani në një intervistë për Euronews Albania.
Burgu për gjithçka: Nga dasmat te parkimi
Përmes një logjike të ftohtë ndëshkuese, Kodi i ri penal parashikon deri në 10 vite burg për të shtëna në dasmë, për armbajtje pa leje, por edhe për një sërë sjelljesh të zakonshme të cilat në çdo vend europian do të konsideroheshin thjesht kundravajtje administrative. Në Shqipëri, ato kualifikohen si vepra penale.
“Bën zhurmë në dasmë? Burg. Parkon keq? Burg. Publikon dosje hetimore si gazetar? Burg. Dëmtohet dikush në punë? Burg,” – denoncon Manjani, duke treguar sesi qasja ndëshkuese e Kodit të ri nuk është gjë tjetër veçse një platformë represive.
Frika si instrument shtetëror
Nën këtë frymë të re ligjore, qytetari shqiptar nuk shihet më si një individ që duhet edukuar, por si një i dyshuar i përhershëm, që duhet frikësuar dhe izoluar.
Në thelb, kodi i propozuar nuk është më një mjet parandalimi, por një instrument presioni, që qeveria e përdor për të kontrolluar çdo hap të qytetarëve, nga liria e shprehjes deri te sjelljet e përditshme.
Autoritarizëm i heshtur me 86 vota
Ky projekt-ligj vjen në një moment kur qeveria ka në duar 83 mandate, të cilave u shtohen edhe votat e deputetëve të Tom Doshit. Një shumicë absolute, që nuk ka më nevojë për konsensus politik apo dialog publik.
“Edi Rama nuk ka më nevojë për askënd. Ai po e modelon Shqipërinë si një pronë personale ku frika dhe burgu janë mënyra e vetme e qeverisjes,” – paralajmëron artikulli.
Kod i rrezikshëm për demokracinë
Ligji, në vend që të jetë edukues dhe proporcional, ka marrë një formë ndëshkuese dhe potencialisht abuzive, duke u kthyer në një kërcënim të drejtpërdrejtë ndaj demokracisë. Në duart e një mazhorance të pakontrolluar, Kodi Penal i ri është më shumë një mjet politik sesa një akt juridik.
Nga drejtësia te diktati
Edi Rama, me këtë projekt-kod, nuk po reformon drejtësinë, por po e përdor atë për të shtypur, për të kontrolluar dhe për të trembur. Me këtë filozofi të re ligjore, Shqipëria rrezikon të kthehet në një shtet ku çdo qytetar është një i dyshuar potencial, çdo gazetar një shënjestër dhe çdo zë kritik një armik i ligjit.
Në vend të drejtësisë, Rama po ngre një mekanizëm represiv, që rikthen frikën e burgut si armë politike dhe sociale, duke e shtyrë Shqipërinë drejt një modeli autoritar të qeverisjes, që s’ka më asgjë të përbashkët me demokracinë.