Punonjësit e Radiotelevizionit të Kosovës (RTK) protestuan sot para ndërtesës së Qeverisë së Kosovës, për shkak të mosalokimit të buxhetit që ka lënë mbi 700 punëtorë pa pagë për muajin korrik. Me pankarta që thërrisnin “Gazetar pa pagë, demokraci pa zë”, “Mos na e fikni zërin publik” dhe “Buxhet për RTK-në – jo heshtje për të vërtetën”, Sindikata e Punonjësve të RTK-së kërkoi ndërhyrje urgjente nga autoritetet.
Mosfunksionimi i Kuvendit, shkak për krizën financiare
Sipas RTK-së, kriza financiare ka ardhur si pasojë e moskonstituimit të Kuvendit të Kosovës, që ka pamundësuar miratimin e pjesës së dytë të buxhetit vjetor, me vlerë totale 8.9 milionë euro. Mungesa e Komisionit parlamentar për buxhet ka bllokuar çdo rrjedhë financiare për transmetuesin publik.
Kërkesat e protestuesve
Gazetari Gëzim Bimbashi, duke folur në emër të sindikatës, renditi një listë kërkesash:
- Alokimi i menjëhershëm i buxhetit për RTK-në
- Kompletimi i Bordit të RTK-së nga Kuvendi
- Shpallja e konkursit për drejtor të përgjithshëm me transparencë
- Rritja e buxhetit për vitin 2026
- Rritje e pagave për punonjësit
Bimbashi theksoi se punonjësit po vazhdojnë punën pa u paguar, por paralajmëroi greva, bojkot të ngjarjeve politike dhe protesta përpara ambienteve të RTK-së nëse situata nuk zgjidhet shpejt. “E drejta për pagë është e garantuar me ligj dhe kjo krizë nuk mund të justifikohet me teknikalitete politike,” tha ai.
Reagimi i Asociacionit të Gazetarëve të Kosovës
Xhemajl Rexha, kryetar i AGK-së, i dha mbështetje të plotë punonjësve të RTK-së, duke e cilësuar situatën si të shmangshme dhe pjesë të një vullneti të munguar politik. “Qeveria ka mundësinë dhe përgjegjësinë të sigurojë financimin për 6 muajt e ardhshëm, për të garantuar funksionimin normal të transmetuesit publik”, deklaroi Rexha.
Ai theksoi se RTK po përballet jo vetëm me presione politike, siç ka ndodhur në të kaluarën, por tashmë edhe me presione financiare, që përbëjnë një formë të re të kontrollit ndaj medias publike.
Thirrje nga BE dhe organizata ndërkombëtare
Bashkimi Evropian, përmes një deklarate të 24 korrikut, i bëri thirrje institucioneve të Kosovës të sigurojnë një financim të qëndrueshëm dhe afatgjatë për RTK-në, në përputhje me standardet demokratike. Organizatat vendore dhe ndërkombëtare për lirinë e medias kanë ngritur gjithashtu alarmin për rrezikun që sjell ndërprerja e pagave për funksionimin e transmetuesit publik.
Ngërçi kushtetues i Kuvendit
Kriza është përkeqësuar nga mosfunksionimi i Kuvendit të ri, i dalë nga zgjedhjet e shkurtit. Sipas Gjykatës Kushtetuese, deputetët nuk kanë arritur të konstituojnë Kuvendin deri më 26 korrik. Në vijim, Kushtetuesja urdhëroi pezullimin e çdo vendimi parlamentar nga data 27 korrik deri më 8 gusht, derisa të shqyrtohen ankesat e dorëzuara nga PDK dhe LDK për procesin e konstituimit.
Një zë që po heshtet
Ndërkohë që gazetarët dhe teknikët e RTK-së vazhdojnë të punojnë pa shpërblim financiar, mosveprimi institucional po kërcënon seriozisht ekzistencën e medias publike në Kosovë. Zëri i publikut rrezikon të heshtet, ndërkohë që fjalët e protestuesve paraqesin qartë rrezikun: pa pagë s’ka gazetari, pa gazetari s’ka demokraci.
Çfarë është RTK?
Radiotelevizioni i Kosovës (RTK) është transmetuesi publik i vetëm në Kosovë, financuar nga buxheti i shtetit.
Pse nuk janë paguar punonjësit e RTK?
Për shkak të mosalokimit të pjesës së dytë të buxhetit, si pasojë e bllokimit politik dhe mosfunksionimit të Kuvendit.
Cilat janë kërkesat e punonjësve?
Pagesa e menjëhershme e rrogave, plotësimi i Bordit të RTK, rritja e buxhetit dhe konkurs i rregullt për drejtorin e përgjithshëm.
A është ndërkombëtarisht e kritikuar kjo situatë?
Po, BE dhe organizata ndërkombëtare kanë kërkuar zgjidhje të shpejtë dhe financim të qëndrueshëm për RTK.
Cili është rreziku për demokracinë?
Kufizimi i funksionimit të medias publike konsiderohet një kërcënim i drejtpërdrejtë për lirinë e fjalës dhe informimit publik.