Zyra e OSBE-së për Institucione Demokratike dhe të Drejta të Njeriut (ODIHR) ka lëshuar një reagim të fortë ndaj autoriteteve serbe, duke kërkuar që të mos përdorin forca policore në mënyrë të tepruar kundër protestuesve paqësorë. Në një deklaratë publike në rrjetin X, institucioni theksoi se Serbia ka detyrimin ndërkombëtar të garantojë tubime paqësore dhe të parandalojë dhunën në përputhje me angazhimet për të drejtat e njeriut.
Protestat që përshkallëzuan dhunën
Protestat në Serbi nisën në nëntor të vitit 2024, pas shembjes së strehës së betonit në stacionin hekurudhor të Novi Sadit, ku humbën jetën 16 persona. Që atëherë, demonstratat kanë marrë përmasa masive, duke u shtrirë në shumë qytete të vendit, përfshirë edhe Beogradin.
Situata u tensionua ndjeshëm më 12 gusht 2025, kur shpërthyen përleshjet e para të dhunshme në qytetet veriore Vërbas dhe Baçka Pallanka. Prej asaj dite, raportimet për brutalitet policor janë shtuar ndjeshëm, duke nxitur akuza të rënda ndaj forcave të rendit.
Kërkesa për përgjegjësi dhe zgjedhje të parakohshme
Organizata të shumta joqeveritare kanë paraqitur kallëzime penale kundër oficerëve të policisë për dhunën e ushtruar ndaj qytetarëve. Studentët dhe protestuesit kërkojnë jo vetëm përgjegjësi penale dhe politike, por edhe shpalljen e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare.
Reagimi i autoriteteve serbe
Ministri i Brendshëm i Serbisë, Ivica Daçiq, ka deklaruar se policia nuk ka asgjë për të fshehur në lidhje me veprimet e saj gjatë protestave. Ai shtoi se nëse ka pasur tejkalime të kompetencave, përgjegjësit do të mbajnë llogari. Megjithatë, reagimi i tij nuk ka ulur tensionet, pasi dhuna ndaj protestuesve vijon të denoncohet nga aktivistët dhe mediat vendase.
Mesazhi i OSBE-së
“Promovimi i dialogut dhe përgjegjësisë është mënyra më e mirë për të ulur tensionet e tanishme”, thuhet në deklaratën e ODIHR, duke nënvizuar se përdorimi i forcës nuk mund të jetë zgjidhje për kërkesat legjitime të qytetarëve.
Pse filluan protestat në Serbi?
Ato nisën pas tragjedisë në Novi Sad në nëntor 2024, ku humbën jetën 16 persona nga shembja e një strehimi betoni.
Kur shpërtheu dhuna?
Dhuna nisi më 12 gusht 2025 në qytetet Vërbas dhe Baçka Pallanka, duke u përhapur më pas në gjithë vendin.
Çfarë kërkojnë protestuesit?
Ata kërkojnë përgjegjësi penale dhe politike për tragjedinë, si dhe zgjedhje të parakohshme parlamentare.
Çfarë tha OSBE?
OSBE i bëri thirrje Serbisë të ndalojë përdorimin e tepruar të forcës policore dhe të garantojë të drejtat e njeriut.
Si u përgjigj qeveria serbe?
Ministri Ivica Daçiq tha se policia nuk fshihet dhe se çdo tejkalim do të ndëshkohet, por kjo nuk i ka bindur protestuesit.