Procesi i përzgjedhjes së një gjyqtari të ri për Gjykatën Kushtetuese është kthyer në një tjetër skenë dyshimesh dhe akuzash për ndikim personal e konflikt interesi. Sipas dokumenteve të publikuara, Sokol Sadushi, kryetar i Gjykatës së Lartë dhe njëkohësisht kryetar i Këshillit të Emërimeve në Drejtësi (KED) për vitin 2025, ka dhënë pikët vendimtare për disa nga kandidatët që sot renditen në krye të listës.
Një garë e shoqëruar me dyshime
Në janar 2025, Gjykata e Lartë shpalli vakancën në Gjykatën Kushtetuese pas përfundimit të mandatit të kryetares Holta Zaçaj. KED, i drejtuar këtë vit nga Sadushi, u ngarkua të vlerësonte aplikantët. Në listën përfundimtare u përfshinë gjashtë kandidatë: Asim Vokshi, Naureda Llagami, Florian Ballhysa, Alma Faskaj, Genta Bungo Tafa dhe Alban Toro.
Procesi i pikëzimit kulmoi më 17 shtator, në një mbledhje të KED-it që u zhvillua në mesnatë. Rezultatet sollën menjëherë reagime dhe ngritën dyshime të forta se renditja ishte diktuar nga vota e Sadushit.
Vokshi dhe Ballhysa, të favorizuar nga vota e kryetarit
Asim Vokshi, gjyqtar në Gjykatën e Lartë dhe vartës i Sadushit, doli i pari në renditje me 89.5 pikë, ndërkohë që nga vetë Sadushi mori 93.5 pikë – më e larta ndër të gjithë anëtarët e KED-it. Ironikisht, Vokshi mori vlerësimin më të ulët pikërisht në kriterin “Ekspertiza në fushën e të drejtës”.
Një tjetër kandidat, Florian Ballhysa, ish-komisioner publik i Vetingut, përfitoi dukshëm nga pikët e Sadushit. Ai u vlerësua prej tij me 90 pikë, gjë që i rriti ndjeshëm mesataren, pasi një anëtar tjetër e kishte vlerësuar vetëm me 59 pikë. Pikët e Sadushit ishin vendimtare për ta mbajtur Ballhysën në “top listë”.
Konfliktet e interesit me Toro dhe Bungon
Sadushi dha pikët më të larta edhe për kandidatin Alban Toro, ish-anëtar i Këshillit të Lartë Gjyqësor, organ ku Sadushi vetë kishte kandiduar për Gjykatën e Lartë në vitin 2020. Ky fakt ngre dyshime për konflikt interesi, edhe pse pikët e dhëna nuk ishin përcaktuese për renditjen e Toros.
Ndërkohë, një tjetër rast i ngjashëm është ai i Genta Bungo Tafa, e cila u vlerësua me pikët më të larta nga prokurori i Apelit dhe anëtar i KED-it, Etjen Kapo. Kjo lidhet me faktin se Bungo ka qenë kryesuese e trupës së Vetingut që në maj 2022 konfirmoi në detyrë pikërisht Kapon, duke ngritur dyshime mbi paanshmërinë e procesit.
Rezultatet përfundimtare
Pas vlerësimit, KED shpalli këtë renditje përfundimtare:
- Asim Vokshi – 89.5 pikë
- Naureda Llagami – 89.3 pikë
- Florian Ballhysa – 77.83 pikë
- Alma Faskaj – 77.77 pikë
- Genta Bungo Tafa – 75.44 pikë
- Alban Toro – 74.22 pikë
Këshilli do të miratojë raportin e arsyetuar dhe më pas do t’ia përcjellë Gjykatës së Lartë, e cila është organi emërtues.
Një proces që lë më shumë pyetje se përgjigje
Në letër, procedura për plotësimin e vakancave në Gjykatën Kushtetuese është e rregulluar ligjërisht. Por në praktikë, rasti i fundit tregon se sistemi mbetet i brishtë dhe i ekspozuar ndaj ndikimeve personale dhe konflikteve të interesit.
Fakti që pikët vendimtare janë dhënë nga persona me lidhje të mëparshme institucionale ose personale me kandidatët, e bën edhe më të fortë dyshimin se procesi i vlerësimit nuk ishte as transparent dhe as i paanshëm.
Në vend që të forcojë besimin tek drejtësia, ky proces vetëm sa e thellon perceptimin publik se edhe institucionet më të larta gjyqësore janë të prekura nga kapja, klientelizmi dhe pazaret politike.