Shkarkimi i menjëhershëm i Drejtorit të Policisë së Korçës, Erion Ahmeti, dhe pezullimi i zëvendësdrejtorit të hetimeve Hajri Kushe, pas ngjarjes së rëndë të pengmarrjes së 32-vjeçarit Ilir Topçiu në Devoll, shënon një nga reagimet më të forta të drejtuesit të ri të Policisë së Shtetit, Ilir Proda. Por pas këtij vendimi duket se fshihen më shumë se thjesht përgjegjësi profesionale.
Një ngjarje që tronditi imazhin e policisë
Rrëmbimi dhe dhunimi i 32-vjeçarit në Devoll për motive të dobëta, ku u arrestuan edhe vëllai i deputetit demokrat Bledion Nallbati, Alti Nallbati, bashkë me Marsel Bucin dhe Trajan Çelikun, vuri në lëvizje zinxhirin e komandës në Korçë. Hetimet paraprake treguan se strukturat vendore kishin vonesa në reagim dhe moskoordinim, duke lejuar që ngjarja të përshkallëzohej në një akt që tronditi opinionin publik.
Në analizën e brendshme të kryer në Drejtorinë e Përgjithshme, u konstatua se drejtuesit lokalë “nuk kishin përmbushur detyrimet ligjore dhe nuk kishin menaxhuar siç duhet situatën”, duke dëmtuar seriozisht imazhin e policisë në komunitet.
Prapaskena e lëvizjes së Prodes
Vendimi i Ilir Prodes nuk ishte thjesht disiplinor — ai ka ngarkesë politike dhe simbolike. Që prej marrjes së drejtimit të Policisë së Shtetit, Proda ka qenë nën presion të madh për të rikthyer besimin e publikut në një institucion që prej vitesh perceptohet si i politizuar dhe i përfshirë në korrupsion.
Në këtë kuadër, goditja ndaj zinxhirit drejtues në Korçë vjen si mesazh për centralizim të autoritetit dhe kontroll total nga Tirana, një sinjal se “era e re” në polici nuk do të tolerojë dobësi, por edhe një mënyrë për të konsoliduar pushtetin e vet në majë të strukturës.
Megjithatë, burime brenda uniformave blu tregojnë se pas këtij vendimi ka edhe përplasje të heshtura midis drejtuesve rajonalë dhe qendrës, veçanërisht në rajone ku lidhjet politike e lokale janë të forta. Lëvizja e shpejtë në Korçë mund të shihet si një paralajmërim për drejtues të tjerë që nuk zbatojnë urdhrat me “efikasitet absolut”.
Dimensioni politik dhe sinjali ndaj SPAK
Ngjarja ndodhi në një moment kur disa dosje të ndjeshme në SPAK po afrojnë edhe figura të rëndësishme të qeverisë dhe administratës. Për këtë arsye, drejtuesit e Policisë së Shtetit ndodhen mes dy presioneve: të ruajnë kontrollin vertikal të zinxhirit komandues dhe të shmangin çdo perceptim për bashkëpunim me rrjete lokale politike.
Shkarkimi i Ahmetit dhe pezullimi i Kushe-s është në këtë kuptim një akt “shpëtimi imazhi” përpara se rasti të degjeneronte në akuzë për mosveprim apo bashkëpunim pasiv me persona me lidhje politike.
Reformë apo spastrime të kontrolluara?
Disa burime brenda Ministrisë së Brendshme flasin për një seri rotacionesh të tjera të planifikuara pas këtij precedenti në Korçë. Analistët e sigurisë e lexojnë këtë si përpjekje për të krijuar një strukturë të re drejtuese, të ndërtuar rreth figurës së Ilir Prodes — një reformë që nga jashtë duket disiplinore, por që në praktikë mund të jetë një spastrim institucional i kontrolluar.
Ndërkohë, emërimi i Islor Islamit — një drejtues i njohur për korrektesën, por me lidhje të ngushta me qendrën — shihet si një zgjedhje e qëllimshme për të garantuar besnikëri në terren.
Lëvizje e fortë, por me shumë nuanca
Vendimi i Prodes mund të shihet si akt vendosmërie, por edhe si veprim politik i matur për të treguar forë në një moment krize. Rasti i Korçës ka zbuluar boshllëqe serioze në menaxhimin lokal, por ka vënë gjithashtu në pah nevojën për një reformim më të thellë që shkon përtej dënimit të individëve.
Nëse hetimi disiplinor do të çojë në pasoja reale apo do të mbetet në nivel simbolik, kjo do të tregojë nëse Ilir Proda është vërtet duke ndërtuar një polici të re — apo thjesht po zhvendos përgjegjësinë për të ruajtur imazhin e institucionit në një kohë tensioni politik dhe institucional.