Kontrolli i Lartë i Shtetit ka publikuar një raport tronditës për vitin 2024, duke zbuluar se vetëm gjatë një viti janë shkaktuar 16 miliardë lekë dëm ekonomik nga abuzime, keqmenaxhime dhe shkelje ligjore në ministri, bashki dhe institucione publike.
KLSH, I Vetmi Institucion Jashtë Kontrollit Politik
Në një kohë kur shumë institucione janë nën ndikimin e mazhorancës, KLSH mbetet institucioni i vetëm që refuzon kapjen politike. Kryetari i tij, Arben Shehu, raportoi në Kuvend se përpjekjet e qeverisë për të goditur këtë organ janë të shumta, por as presionet dhe as kërcënimet nuk kanë ndalur punën e audituesve.
Shehu kujtoi rastet e presioneve të hapura në Komisionin e Financave, kur deputeti Eduard Shalsi hodhi idenë për shkrirjen e institucionit. Pavarësisht kësaj, gjatë vitit të kaluar, KLSH ka kryer 159 auditime në 205 subjekte, përfshirë njësi të qeverisjes qendrore e vendore dhe institucione të pavarura.
Abuzimet Dhe Kallëzimet Penale
Sipas raportit, janë bërë 13 kallëzime penale dhe janë dërguar 35 materiale shtesë në Prokurori për hetime. Shkeljet përfshijnë:
- Keqklasifikime të shpenzimeve dhe të ardhurave,
- Pagesa për shërbime të pakryera në sektorin e shëndetësisë,
- Kontrata PPP me kosto të fryra, si sterilizimi dhe check-up-i,
- Parregullsi në prokurime dhe kufizim të konkurrencës,
- Largime të padrejta nga puna dhe kosto të shtuara për shtetin.
Dosjet Nën Auditim
KLSH ka konfirmuar se në auditim janë përfshirë edhe kontratat e mëdha të qeverisë si:
- Projekti Thumanë–Kashar,
- Kontratat e anijeve energjetike në Vlorë,
- Veprimtaria e Bankers Petroleum.
Sipas Shehut, fenomeni më shqetësues është mungesa e disiplinës buxhetore, ku fondet rialokohen pa miratim apo studim të plotë, ndërsa shumë projekte financohen pa dokumentacion ligjor apo teknik të rregullt.
Shkeljet Në Prokurime Dhe PPP
Auditimet kanë zbuluar se shumë tenderë janë zhvilluar:
- Me vetëm një operator konkurrues,
- Me kriteret e dizajnuara për fitues të paracaktuar,
- Me dokumente të mangëta dhe fond limite të pajustifikuara.
Në disa raste, është konstatuar pagesë për punime që nuk janë kryer, ose janë realizuar në mënyrë të paplotë. Kjo situatë është më e theksuar në bashkitë e vendit, por edhe në ministri dhe universitete publike.
Thirrja E KLSH Për Llogaridhënie
KLSH kërkon forcimin e disiplinës buxhetore dhe zbatimin e plotë të ligjit për prokurimet publike. Shehu theksoi se vetëm respektimi i procedurave ligjore dhe transparenca mund të rikthejnë besimin te administrata publike dhe te fondet publike që shpesh përfundojnë në xhepat e gabuar.
Çfarë është KLSH?
Kontrolli i Lartë i Shtetit është institucioni më i lartë i auditimit në Shqipëri, i cili kontrollon mënyrën si përdoren paratë publike.
Sa është dëmi ekonomik i konstatuar?
Sipas raportit të fundit, dëmi kap vlerën 16 miliardë lekë vetëm për vitin 2024.
Cilat institucione janë audituar?
Janë audituar 205 institucione qendrore, vendore dhe të pavarura, përfshirë bashkitë dhe ministritë.
A janë bërë kallëzime penale?
Po, 13 kallëzime penale janë dërguar në Prokurori, përfshirë raste të shkeljeve në tendera dhe kontrata PPP.
Cilat janë projektet nën hetim?
Projekti Thumanë–Kashar, anijet energjetike në Vlorë dhe aktiviteti i Bankers Petroleum janë në fokus të auditimeve aktuale.
Raporti i KLSH dëshmon se abuzimi me fondet publike është sistemik dhe i qëllimshëm. Përballë kësaj panorame, institucioni i vetëm që vijon të rezistojë ndaj presioneve politike është Kontrolli i Lartë i Shtetit — një dritë e rrallë llogaridhënieje në errësirën e korrupsionit publik.