Drejtësia belge ka dhënë një vendim befasues për dosjen famëkeqe “Toyota Yaris”, çështjen që tronditi opinionin publik në vitin 2019, kur 3.5 milionë euro u kapën të fshehura brenda makinave të tipit Toyota Yaris që mbërritën nga Belgjika në Shqipëri. Ndryshe nga Shqipëria, ku vetëm një person—Ervis Vladi—u dënua me 1 vit burg, hetimi në Belgjikë vazhdon dhe është shndërruar në provë të ndjeshme për integritetin e shtetit shqiptar.
Gjykata Penale e Brukselit: Dosja, një skandal me përmasa politike
Sipas mediave belge, Gjykata Penale e Brukselit ka shpallur moskompetencën për të gjykuar këtë çështje, të cilën e cilëson si një skandal që prek “botën kriminale dhe atë politike në Shqipëri”. Prokuroria Federale belge heton prej vitesh origjinën e shumës së madhe të parave, të dyshuara si produkt i rrjeteve kriminale belgo-shqiptare.
Çështja mori dimensione politike në Tiranë kur ish-kryetari i PD-së, Lulzim Basha, paralajmëroi në parlament për ngjarjen tre ditë para se mjetet të mbërrinin në Shqipëri, duke përmendur Taulant Ballën si person të lidhur me këtë histori. Ky paralajmërim i parapriu një debati të zjarrtë për rrjedhjen e informacioneve të brendshme.
Delegacioni belg në Shqipëri dhe persona të pyetur
Mediat raportojnë se një delegacion belg udhëtoi drejt Tiranës për të marrë në pyetje persona kyç, përfshirë Lulzim Bashën, i cili nuk është marrë i pandehur nga autoritetet belge. Ndërkohë, në Belgjikë janë akuzuar 13 persona, të cilët tashmë janë përballur me drejtësinë në Bruksel.
Njollosja e gjykatave shqiptare: një provë para BE-së
Sipas raportimeve, çështja shihet si një test i rëndësishëm për procesin e integrimit të Shqipërisë në Bashkimin Evropian, duke qenë se vendi vlerësohet si i ndikuar rëndë nga korrupsioni. Media belge DHNet shkruan se skandali ka lënë njolla serioze mbi sistemin shqiptar të drejtësisë, duke ngritur pikëpyetje për kapacitetin e tij në trajtimin e dosjeve me natyrë të rëndë kriminale dhe transnacionale.
Moskompetenca dhe arsyetimi i gjykatës
Gjykata belge thekson se nuk mund të përcaktohet me saktësi koha dhe vendi kur paratë janë futur brenda automjeteve, pasi kamioni ka kaluar në disa shtete përpara se mjetet të sekuestroheshin në Shqipëri. Sipas gjykatës, ky element e bën të paqartë juridiksionin e plotë mbi ngjarjen.
Prokuroria Federale belge ende ka mundësinë të apelojë vendimin, duke lënë të hapur një kapitull të ri në sagën e “Toyota Yaris”.
Skandali mbetet një nga dosjet më ekspozuese për dobësitë e shtetit shqiptar në luftën kundër korrupsionit dhe për rrugën drejt standardeve europiane të drejtësisë.