Shtatë ditë para se të dalë nga blloku, Britania e Madhe arriti marrëveshje tregtare pas Brexitit me Bashkimin Evropian.
Për raportet e Britanisë së Madhe dhe BE-së, marrëveshja historike është shumë e rëndësishme, pasi një dështim i saj do të detyronte vendosjen e tarifave të ndërsjella dhe rrjedhimisht do të sillte humbje të mëdha monetare dhe vende punë për të dyja palët.
Kryeministri britanik, Boris Johnson ka mbajtur një konferencë për mediat pas arritjes historike të marrëveshjes tregtare mes Mbretërisë së Bashkuar dhe Bashkimit Evropian.
Johnson u shpreh se tashmë vendi do to të ketë mundësi që të bëjë tregti të lirë si një Mbretëri e Bashkuar që pritet ti sjell edhe përfitime të mëdha shtetasve britanik.
‘Ne kemi arritur marrëveshjen më të madhe tregtare ndonjëherë me vlerë 166 miliardë paund në vit, një marrëveshje gjithëpërfshirëse e tregtisë së lirë të stilit Kanada-BE. Marrëveshja do të mbrojë vendet e punës, do të lejojë që mallrat në Britaninë e Madhe të shiten pa tarifa dhe kuota në tregun e BE, të lejojë ndërmarrjet të bëjnë edhe më shumë biznes me Evropën. Megjithatë arrin të rimarrë kontrollin e ligjeve dhe fatit tonë. Nga 1 janari, ne jemi jashtë unionit doganor dhe tregut të vetëm. Ligjet britanike do të bëhen vetëm nga parlamenti britanik, i interpretuar nga gjykatësit britanikë të ulur në gjykatat e Mbretëria e Bashkuar dhe juridiksioni i Gjykatës Evropiane të Drejtësisë.’
Marrëveshja tregtare pas divorcit mes bllokut dhe Mbretërisë së Madhe u arrit pas muajsh të tëra mosmarrëveshjeje. Ky është një zhvillim I rëndësisë së madhe pasi I siguron vendit vulën e daljes së vendit nga blloku.
Në një deklaratë për media, pas takimit me kryenegociatorin e Brexit, Michel Barnier, shefja e ekzekutivit të Bashkimit Evropian, Ursula von der Leyen, tha se marrëveshja tregtare e arritur mes dy palëve është ‘e drejtë dhe e ekuilibruar’.
‘Unë besoj se kjo marrëveshje është në interes të Mbretërisë së Bashkuar. Ajo do të vendosë baza të forta për një fillim të ri me një mik afatgjatë. Dhe kjo do të thotë që ne më në fund mund ta lëmë Brexitin prapa nesh, dhe Evropa po vazhdon të lëvizë përpara’.
Von der Leyen, shtoi se ‘i gjithë ky debat ka qenë gjithmonë rreth sovranitetit’.
‘Ne duhet të pyesim se çfarë do të thotë sovranitet në shekullin 21. Ka të bëjë me bashkimin e forcës sonë dhe të flasim me një zë në një botë plot me fuqi të mëdha. Ka të bëjë me tërheqjen e njëri-tjetrit në kohë krizash në vend që të përpiqeni të ecni vetëm. BE-ja tregoi se si mund të funksionojë kjo në praktikë’.
Të dyja palët kanë kohë deri më 31 dhjetor që ta miratojnë atë në parlamentet përkatëse.
Kjo pasi në këtë datë, Britania përfundon periudhën tranzitore pas largimit zyrtar nga blloku evropian në janar në këtij viti.
Rregullat e konkurrencës së ndershme dhe të drejtat e peshkimit kishin qenë pengesa kryesore për të arritur një marrëveshje tregtare gjatë nëntë muajve bisedimesh të trazuara.
Marrëveshja shmang vendosjen e tarifave, kuotave dhe pengesave të tjera tregtare që do t’u kushtonin të dy palëve miliarda në tregti dhe qindra mijëra vende pune.
Vendimi për largim të Britanisë nga BE-ja ka ardhur pasi 52 për qind e votuesve kanë votuar për dalje të Britanisë nga BE-ja kundruall 48 për qind që kanë kundërshtuar atë, në referendumin e mbajtur më 2016.