Në një vend që aspiron të bëhet pjesë e Bashkimit Evropian, liria e shprehjes nuk duhet të jetë një e drejtë e negociueshme. Megjithatë, vendimi i qeverisë shqiptare për të mbyllur TikTok për një vit të tërë sjell pikëpyetje serioze mbi balancën mes sigurisë dhe censurës. A është ky një hap i domosdoshëm për të mbrojtur të rinjtë dhe të dhënat e përdoruesve? Apo, siç argumentojnë shumë analistë dhe organizata ndërkombëtare, është një precedent i rrezikshëm që synon kontrollin e informacionit dhe shuarjen e zërave alternativë në prag të zgjedhjeve?
Mbrojtje e fëmijëve apo justifikim politik?
Argumenti kryesor i qeverisë është se TikTok përmban përmbajtje të dëmshme për të miturit dhe përbën një rrezik për privatësinë. Në teori, këto shqetësime janë legjitime – të dhënat e përdoruesve mund të keqpërdoren dhe algoritmet mund të nxisin përmbajtje që nuk janë të përshtatshme për të rinjtë. Por këtu shtrohet një pyetje kyçe: Pse Shqipëria ka zgjedhur rrugën e ndalimit total, kur vendet e tjera kanë aplikuar masa rregullatore më të nuancuara?
Në vend të një bllokimi kombëtar, shumë vende kanë preferuar zgjidhje alternative, si:
- Moderimi i përmbajtjes nga platformat.
- Verifikimi i moshës për përdoruesit.
- Fushata të edukimit digjital për përdoruesit e rinj.
Përse Shqipëria nuk ka ndjekur një nga këto rrugë? Përse ka zgjedhur masën më ekstreme, duke dënuar mbi një milion përdorues aktivë të platformës? Përgjigja mund të mos ketë fare të bëjë me sigurinë.
Një vendim politik në prag të zgjedhjeve?
A mund të jetë mbyllja e TikTok një vendim politik? Fakti që vendimi është marrë vetëm dy muaj para zgjedhjeve është një alarm i fortë. TikTok nuk është thjesht një platformë për video argëtuese – ajo është kthyer në një hapësirë për debat politik, organizim social dhe komunikim direkt mes qytetarëve dhe liderëve politikë.
Për opozitën dhe partitë e reja, TikTok ka qenë një mjet i rëndësishëm për të arritur tek votuesit e rinj, pa pasur nevojë për mediat tradicionale të kontrolluara nga qeveria. Duke mbyllur TikTok, qeveria kufizon aksesin e opozitës në një nga platformat më të fuqishme të komunikimit. Në këtë kontekst, vendimi nuk duket si një masë sigurie, por si një strategji politike e mirëmenduar për të minimizuar hapësirat e fjalës së lirë.
Krijimi i një precedenti të rrezikshëm
Nëse sot mbyllet TikTok, çfarë ndodh nesër? Një qeveri që mund të mbyllë një platformë të tërë me një vendim administrativ, pa debat publik dhe pa transparencë, është një qeveri që mund të bëjë të njëjtën gjë me cilëndo media tjetër që nuk i përshtatet interesave të saj.
Kjo është ajo që shqetëson organizatat ndërkombëtare të lirisë së shtypit dhe të drejtave digjitale. Safe Journalists, MFRR dhe organizata të tjera e kanë cilësuar këtë akt si një hap drejt kufizimit të lirisë së shprehjes. Nëse Shqipëria nuk ndalon këtë tendencë, mund të kthehet në një vend ku qeveria vendos se kush mund të flasë dhe kush duhet të heshtë.
BE dhe presioni ndërkombëtar
Si një vend kandidat për anëtarësim në BE, Shqipëria ka detyrimin të respektojë shtetin e së drejtës dhe të drejtat digjitale. Rregullorja Digital Services Act (DSA) e BE-së thekson llogaridhënien e platformave dhe transparencën në moderimin e përmbajtjes, duke shmangur censurën masive.
Nëse Shqipëria dëshiron të ruajë kredibilitetin e saj në arenën ndërkombëtare, duhet të rishikojë urgjentisht këtë vendim dhe të adoptojë një qasje më demokratike dhe transparente.
A është kjo vija e kuqe për lirinë e internetit në Shqipëri?
Sot është TikTok, nesër mund të jetë një tjetër platformë, një media online apo një rrjet social ku qytetarët ndajnë mendimet e tyre. A është ky një vendim i motivuar nga siguria, apo një manovër për të kontrolluar narrativën politike?
Një demokraci e shëndetshme nuk ka frikë nga një platformë sociale. Përkundrazi, ajo e përdor teknologjinë për të përmirësuar transparencën dhe pjesëmarrjen publike.
Në vend që të ndalojë një hapësirë të lirë komunikimi, qeveria shqiptare duhet të gjejë mënyra për ta rregulluar, jo censuruar, debatin online.
Në fund të fundit, liria e internetit është një vijë e kuqe – dhe kjo qeveri duhet të mendohet mirë para se ta kalojë atë.