Ekspertët Kërkojnë Masa Urgjente Ndaj Rritjes Dramatike Të Temperaturave
Një valë përvëluese të nxehti ka përfshirë Europën Jugore, me temperatura që kanë kapur rekordet historike dhe kanë vënë në alarm qeveritë, autoritetet shëndetësore dhe qytetarët. OBSH paralajmëron për mijëra vdekje të parandalueshme gjatë ditëve në vijim, ndërsa meteorologët kanë regjistruar deri në 46°C në Spanjë, një nivel i paprecedentë për muajin qershor.
Italia, Greqia, Portugalia dhe Ballkani Perëndimor, përfshirë Shqipërinë, po përballen me temperatura ekstreme, zjarre në natyrë dhe emergjenca mjedisore. Në Shqipëri janë raportuar 26 vatra aktive zjarri brenda 48 orëve të fundit, ndërsa në Turqi janë evakuuar mbi 50,000 banorë për shkak të flakëve pranë Izmirit.
OBSH: Këto Janë Vdekje Të Parandalueshme
Zyrtarja e OBSH-së për shëndetin dhe ndryshimet klimatike, Marisol Yglesias Gonzalez, thekson se situata nuk është më çështje “nëse”, por sa herë dhe sa gjatë do të përballen vendet me valë të tilla. Ndërkohë, Pierre Masselot, ekspert i shëndetit publik, vlerëson se vetëm gjatë datave 30 qershor – 3 korrik mund të regjistrohen mbi 4,500 vdekje shtesë, kryesisht në Itali, Kroaci, Slloveni dhe Luksemburg.
Pasojat e Të Nxehtit: Ndikimi Shkatërrues në Jetë dhe Infrastrukturë
Sipas OBSH, të nxehtit ekstrem shkakton çdo vit mbi 175,000 vdekje në rajonin europian. Shumica e tyre ndodhin në qytete të mëdha, për shkak të ndotjes, mungesës së hapësirave të gjelbra dhe pamundësisë për t’u freskuar, sidomos në mjediset urbane të banuara nga të moshuar, fëmijë, punonjës në ambient të hapur dhe persona me sëmundje kronike.
Në Greqi, përveç zjarreve të përmasave të mëdha, qeveria ka paralajmëruar edhe për ndotje të lartë të ajrit, që po përkeqëson gjendjen e qytetarëve në zonat bregdetare pranë Athinës.
Rekomandimet e OBSH: Përshtatja Klima-Shëndet Dhe Planet Kombëtare
Në një raport të vitit 2022, vetëm 21 nga 57 vende europiane të OBSH-së kishin një plan shëndetësor për përballimin e valëve të të nxehtit. Prej tyre, vetëm 14 janë pjesë e BE-së. OBSH thekson nevojën për masa të menjëhershme, përfshirë planifikim urban më të përshtatshëm, sisteme paralajmërimi në kohë reale, fushata ndërgjegjësimi dhe forcim të kapaciteteve spitalore.
Cilat vende janë më të rrezikuara nga vala e të nxehtit?
Italia, Kroacia, Sllovenia, Luksemburgu, Spanja, Greqia, Shqipëria dhe Turqia.
Cili është rreziku më i madh?
Vdekjet e shumta nga nxehtësia, sidomos tek të moshuarit dhe ata me sëmundje kronike.
Çfarë duhet të bëjnë qytetarët?
Të qëndrojnë të hidratuar, të shmangin daljet gjatë mesditës, të përdorin ventilim të brendshëm dhe të kujdesen për personat vulnerabël.
A ka Shqipëria një plan kombëtar për valët e të nxehtit?
Nuk ka të dhëna që Shqipëria të ketë një plan të integruar, sipas raportit të OBSH-së.
Si mund të mbrohen qytetet?
Përmes freskimit urban, gjelbërimit, ndërtimit të qendrave strehimi, përmirësimit të sistemit shëndetësor dhe reduktimit të ndotjes.
Valët e të nxehtit nuk janë më përjashtim — por normë. Dhe nëse nuk veprohet sot, kostot do të jenë njerëzore, ekonomike dhe ekologjike. Shqipëria dhe rajoni duhet të ndërmarrin masa konkrete për mbrojtjen e popullatës nga moti ekstrem që është vetëm një pasojë nga shumë të krizës globale klimatike.