Nga Dr. Blerta Brati
2021 duhet të na buzëqeshë shumë më tepër. Me siguri 2021 do te jete një vit më i mirë dhe një vit me një shëndet më të mirë falë kujdesit ndaj masave te gjithsecilit dhe falë vaksinave”!
Cfare do bejne vaksinat? Shkurt dhe thjesht do ndikojne te imuniteti permes antitrupave!
Çfarë janë antitrupat?
Antitrupat janë proteina të bëra nga një lloj i veçantë qelizash brenda sistemit imunitar të quajtur limfocitet B. Antitrupat prodhohen në përgjigje të një substance të huaj të quajtur antigjen, në këtë rast virusi SARS-CoV-2. Antitrupat, të quajtur gjithashtu imunoglobulina, janë molekula të proteinave në formë Y. Fundi i secilit krah Y është një zonë që lidhet me një zonë specifike të antigjenit dhe përshtatet si një pjesë e enigmës vetëm në atë zonë. Virusi SARS-CoV-2 mund të ketë dhjetra apo edhe qindra zona të dallueshme, secila e identifikuar nga një molekulë e ndryshme e antitrupave.
Kur ndodh një përgjigje imune, sistemi imunitar prodhon një familje antitrupash që njohin pjesë të ndryshme të virusit.
Kjo quhet një përgjigje poliklonale sepse secili anëtar i familjes së antitrupave prodhohet nga një klon i ndryshëm i qelizave B.
Kështu, dy individë të veçantë do të prodhojnë dy familje të ndryshme të antitrupave bazuar në kodin e tyre gjenetik. Kur sistemi imunitar për herë të parë ndesh një agjent infektiv, qoftë bakter apo virus, së pari prodhon imunoglobina M (IgM). IgM fillojnë të shfaqen disa ditë pas fillimit të infeksionit. Disa ditë më vonë, një lloj i dytë i antitrupave, imunoglobina G (IgG) fillon të shfaqet me radhë.
IgM dhe IgG janë familje të antitrupave që luftojnë kundër virusit SARS-CoV-2. IgM-të e prodhuara zakonisht fillojnë të zhduken brenda disa javësh. Antitrupat IgG në gjak vazhdojnë të rriten për disa javë dhe mund të jenë të pranishëm në sistemin imunitar për disa muaj para se të zhduken.
Çfarë dimë për përgjigjet imune ndaj SARS-CoV-2?
Ashtu si me shumicën e infeksioneve, IgM anti-SARS-CoV-2 fillojnë të shfaqen tek disa njerëz rreth 3 deri në 5 ditë pas fillimit të infeksionit.
Sidoqoftë, në varësi të ndjeshmërisë së testit të zbulimit, mund të duhen deri në 3 javë që disa individë të shprehin IgM anti SARS-CoV-2.
IgG-të anti-SARS-CoV-2 fillojnë të shfaqen rreth disa ditësh pas IgM-ve. Një përqindje e vogël e njerëzve, rreth 5% e atyre me COVID-19, që shfaqin simptoma me një test pozitiv për virusin, duket se nuk zhvillojnë antitrupa, edhe pasi të jenë rikuperuar nga COVID-19.
Si eshte e mundur ?
Përgjigja është se prodhimi i antitrupave nuk është funksioni kryesor i sistemit imunitar që pastron një infeksion viral. Nga ana tjetër, antitrupat janë mbrojtja e parë kundër një infeksioni viral të ardhshëm.
A e përbën imunitetin prania e antitrupave kundër COVID-19?
Ne nuk e dimë përgjigjen e sakte. Ne ende nuk e dimë nëse antitrupat e pranishëm do të parandalojnë një infeksion në të ardhmen me SARS-CoV-2. Nëse është kështu, nuk e dimë për sa kohë nivelet e këtyre antitrupave do të qëndrojnë mjaftueshëm të larta për të siguruar mbrojtje. Antitrupat që mbrojnë nga infeksionet e ardhshme quhen antitrupa neutralizues. Është e mundur të vlerësohet aftësia neutralizuese e antitrupave duke i marrë ato nga një pacient i kuruar nga COVID-19 dhe duke i përdorur ato për të bllokuar infeksionin SARS-CoV-2 në një kafshë, por e vetmja provë absolute është parandalimi i ri-infektimit të një njeriu gjatë një epidemie të shkaktuar nga virusi SARS-CoV-2.
Qëllimi i vaksinimit kundër COVID-19 është padyshim që të induktojë nivele të larta të antitrupave neutralizues në një përqindje të madhe të njerëzve që marrin vaksinën. Edhe një herë, prova e vetme absolute e pranisë së antitrupave dhe e efektivitetit të vaksinës është ekspozimi i individëve të vaksinuar ndaj SARS-CoV-2 në një epidemi të ardhshme.
Testimi për antitrupa anti-SARS-CoV-2 do të vazhdojë të luajë një rol të rëndësishëm ndërsa epidemia evoluon. Do të jetë thelbësore për të përmirësuar kuptimin e përgjigjes së antitrupave ndaj këtij lloji të koronavirusit dhe gjithashtu për të kuptuar se çfarë mund të matin llojet e ndryshme të testeve të antitrupave.
Por mbase edhe më e rëndësishme do të jetë aftësia për të vlerësuar dhe krahasuar saktësinë e testeve të ndryshme të antitrupave.
Hapi i parë do të jetë kryerja e një kodimi të përshtatshëm të testeve të ndryshme në mënyrë që të mendojmë për origjinën e mostrave të testuara, natyrën e asaj që testohet, metodat e përdorura për të përfshirë pajisjen specifike, kodimin e rezultateve dhe vlerësimi i vlerës parashikuese të secilës provë.
Vetëm atëherë do të jemi në gjendje të vlerësojmë nivelin e mbrojtjes së individëve bazuar në nivelet e tyre të antitrupave, efektivitetin e vaksinave dhe të zhvillojmë njohuritë tona në lidhje me mënyrën e kontrollit të COVID-19 në shkallën e komunitetit, popullatës.
*Mjeke mikrobiologe pranë ISHP