Diagnostikimi i hershëm është çelësi për të trajtuar shumë sëmundje kronike si kanceri, diabeti dhe sëmundjet kardiovaskulare. Sidoqoftë, ka kushte të caktuara që është e vështirë të diagnostikohen në fazat fillestare pasi ato nuk shfaqin ndonjë simptomë derisa të jetë tepër vonë. Edhe disa njerëz të infektuar me Covid-19, mund të janë asimptomatikë, që do të thotë se nuk shfaqin ndonjë simptomë. 1 në 5 raste me Covid-19 vlerësohet të jenë simptomatike, por ato janë të aftë që t’ja ngjisin të tjerëve. Shumica e llojeve të kancerit janë gjithashtu asimptomatike në fazat e tyre të hershme. Më poshtë janë 5 sëmundje që mund të vuani pa e ditur. Gjithashtu njihuni se si këto sëmundje mund të zbulohen herët.
Hipertensioni
Pothuajse gjysma e të gjithë njerëzve me presion të lartë të gjakut nuk përjetojnë ndonjë simptomë të dukshme. Kjo është arsyeja pse hipertensioni shpesh quhet “vrasësi i heshtur”. Para-hipertensioni është kur presioni juaj i gjakut është midis 120 dhe 129 mmHg (numri sistolik, ose i sipërm) dhe / ose 80 deri 89 mmHg (diastolik, ose numër më i ulët) ndërsa hipertensioni i plotë nënkupton që presioni juaj i gjakut është mbi 140 / 90 mmHg. Presioni i lartë i gjakut mund të mbetet pa u vërejtur derisa zemra, arteriet dhe organet e tjera të dëmtohen tashmë. Kur lihet i pakontrolluar për një kohë të gjatë, kjo mund të çojë në sulm në zemër, goditje në tru, dështim të veshkave, dëmtime të syve ose dështim të zemrës. Prandaj, është e rëndësishme të kontrolloni presionin e gjakut një herë në vit, edhe nëse nuk keni ndonjë faktor rreziku.
Sindroma e vezoreve policistike PCOS
Është një gjendje kur trupi ka sasi më të larta se normale të hormoneve mashkullore (androgjene). Ky çekuilibër i hormoneve mund të ndërhyjë në ovulimin dhe ta bëjë më të vështirë për gratë me këtë gjendje të mbeten shtatzënë. Mund të rrisë gjithashtu rrezikun e sëmundjeve të tjera kronike si sëmundjet e zemrës dhe diabetin e tipit 2. Sipas vlerësimeve, sindroma e vezoreve policistike (PCOS) prek deri në 10 për qind të të gjitha grave në moshë riprodhuese. Periodat e parregullta janë një shenjë kryesore e PCOS, por gratë që marrin pilula për të shmangur shtatzëninë mund të mos i kushtojnë rëndësi këtij sinjali për vite me radhë. Shenja dhe simptoma të tjera të mundshme të PCOS përfshijnë puçrrat, qimet e fytyrës ose trupit dhe rrallimin e flokëve në kokën tuaj.
Kancer në mushkëri
Është shkaku kryesor i vdekjes nga kanceri midis burrave dhe grave, duke përbërë pothuajse 25% të të gjitha vdekjeve nga kanceri, sipas Shoqatës Amerikane të Kancerit. Fatkeqësisht, kanceri i mushkërive zakonisht nuk ka simptoma në fazat e tij të hershme. Shenjat shpesh shfaqen kur sëmundja është shumë e përparuar, gjë që çon në nivele më të larta të vdekshmërisë. Në fazat e mëvonshme të kancerit të mushkërive, dikush mund të përjetojë një kollë të thatë që nuk kalon pas 2 ose 3 javësh, dhimbje gjoksi, gulçim, kollitje gjaku, lodhje të vazhdueshme ose mungesë energjie. Kërkimet kanë treguar se skanimi i mushkërive CT mund të zvogëlojë vdekjet nga kanceri i mushkërive me rreth 20%. Ish-duhanpirësit që janë mbi moshën 55 vjeç këshillohen të bëjnë një skanim vjetor të mushkërive CT.
Glaukoma
Është një shkak kryesor i verbërisë për njerëzit mbi moshën 60 vjeç. Glaukoma është një grup sëmundjesh të syrit që mund të dëmtojë nervin optik dhe të çojë në një humbje të shikimit. Simptomat e glaukomës shpesh nuk janë të dukshme derisa dëmtimi të jetë mjaft i rëndë. Për këtë arsye, glaukoma quhet “hajduti i heshtur i shikimit”. Ndërsa sëmundja përparon, njollat e verbra zhvillohen në shikimin tuaj periferik (anësor). Është e këshillueshme që të bëni vizita vjetore gjithëpërfshirëse të syve në mënyrë që okulisti juaj, ose specialisti i syve, të mund të zbulojë sëmundjen para se të humbni shikimin.
Klamidia
Ky infeksion seksualisht i transmetueshëm (IST), i shkaktuar nga bakteria klamidia trachomatis, mund të kurohet lehtësisht me antibiotikë. Por nëse nuk trajtohet, mund të përhapet në pjesë të tjera të trupit tuaj dhe të çojë në një mori problemesh shëndetësore, përfshirë sterilitetin. Zakonisht klamidia shkakton pak ose aspak shenja dhe simptoma në fazën e hershme. Gjithashtu, shenjat dhe simptomat, kur ndodhin, janë shpesh të lehta, gjë që i bën ato të vështira për t’u zbuluar. Shenjat dhe simptomat e zakonshme të Klamidia përfshijnë urinim të dhimbshëm, shkarkim vaginal tek gratë, shkarkim nga penisi tek burrat, marrëdhënie seksuale të dhimbshme tek gratë, gjakderdhje ndërmjet periudhave dhe pas seksit tek gratë, dhimbje testikujsh tek burrat, etj.