Në një moment kur opinioni publik përballet me përgjime, masa sigurie dhe dyshime serioze për fryrje tenderash me miliona euro, reagimi i kryeministrit nuk erdhi si një distancim institucional apo si thirrje për transparencë, por si një mbrojtje e hapur politike e drejtueses së Agjencisë Kombëtare të Shoqërisë së Informacionit. Duke e cilësuar atë si “udhëheqëse të transformimit dixhital për 12 vite”, Rama zgjodhi të ndërtojë një narrativë suksesi në një çast kur pyetjet që shtrohen janë thellësisht penale dhe jo propagandistike.
Thelbi i çështjes nuk lidhet me faktin nëse Shqipëria ka më shumë shërbime online apo nëse portali qeveritar funksionon më shpejt se një dekadë më parë. Pyetja reale, e cila shmanget me kujdes, është shumë më e thjeshtë dhe shumë më e rëndë: me çfarë kosto u arrit ky transformim dhe kush e pagoi realisht këtë kosto?
Në vend që të flasë për dyshimet mbi procedurat, për mënyrën se si tenderë dyfishohen në vlerë, për përgjime ku flitet hapur për rritje shifrash nga disa miliona në dhjetëra miliona euro, kryeministri zgjedh të flasë për renditje, përqindje dhe raporte ndërkombëtare. Ky është një mekanizëm i njohur politik: zhvendosja e fokusit nga akti i dyshuar penal te “rezultati i arritur”, sikur suksesi administrativ të kishte fuqinë të fshinte shkeljen e ligjit.
Transformimi dixhital, sado i nevojshëm dhe i pashmangshëm në një shtet modern, nuk është dhe nuk mund të jetë certifikatë pafajësie. Dixhitalizimi nuk shuan përgjegjësinë penale dhe nuk e shndërron shkeljen e barazisë në tendera në një detaj të parëndësishëm. Nëse shërbimet online janë ndërtuar mbi procedura të dyshimta, mbi gara të manipuluara dhe mbi ndërhyrje informale, atëherë kemi të bëjmë jo me reformë, por me një formë të re korrupsioni, më të sofistikuar, më të padukshme dhe më të paketuar estetikisht.
Në reagimin e tij, Rama nuk mbron një institucion, por një person dhe një histori politike. Ai e personalizon suksesin dhe relativizon akuzën, ndërkohë që faktet proceduriale flasin ndryshe. është nën hetim dhe drejtuesja e saj ndodhet nën masë sigurie, ndërsa ka vepruar mbi bazën e dyshimeve konkrete për shkelje të barazisë në tendera. Këto nuk janë opinione, as sulme mediatike dhe as “zhurmë histerike”, por akte të një procesi penal që nuk mund të zëvendësohen me deklarata politike.
Nëse gjithçka do të ishte kaq e pastër dhe kaq e suksesshme sa pretendohet, atëherë përgjimet nuk do të ekzistonin, shifrat nuk do të dyfishoheshin dhe ndërmjetësit informalë nuk do të shfaqeshin në biseda për para publike. Asnjë raport ndërkombëtar dhe asnjë renditje nuk e justifikon shkeljen e ligjit dhe asnjë arritje teknologjike nuk e shndërron abuzimin me fondet publike në meritë.
Reagimi i kryeministrit, në thelb, nuk është shenjë force apo vetëbesimi institucional. Është shenjë mbrojtjeje dhe frike nga çarja e një narrative që është ndërtuar për vite me radhë mbi idenë e “shtetit dixhital” si histori suksesi absolute. Por drejtësia nuk gjykon narrativa, as përqindje dhe as slogane. Ajo gjykon fakte, procedura dhe para publike.
Në fund, pyetja mbetet po ajo që nuk mori përgjigje: a ishte ky transformim dixhital reformë e ndershme apo thjesht korrupsion i dixhitalizuar? Dhe kjo është një pyetje që nuk mund ta mbyllë asnjë deklaratë politike, por vetëm drejtësia.