Për 6 vitet e fundit, Elon Muska ka punuar me kompaninë e tij neuroteknologjike Neuralink në një çip të projektuar për tu implantuar në trurin e njeriut.
Qëllimi i tij përfundimtar është të zhvillojë një “ndërfaqe tru-kompjuter” që fillimisht do të përdoret për të ndihmuar njerëzit me paralizë ose sëmundje të neuroneve motorike për të komunikuar.
Ai supozohet se do t’i lejojë ata të përdorin kompjuterë dhe pajisje celulare duke përdorur mendimet e tyre, por mund të ketë përdorime të mëtejshme në vitet në vijim.
Pra, çfarë është saktësisht çipi? Si funksionon dhe si do të shërojë të gjitha problemet mjekësore? A është i sigurt?
Le të hedhim një shikim
Musk zbuloi përparimin e fundit të bërë me implantin, të quajtur “Link” ose “N1 Link”, në ngjarjen e Neuralink “Show and Tell” të mërkurën.
Ai tha se synon të fillojë provat njerëzore në vetëm gjashtë muaj dhe se dy aplikimet e para të çipit do të jenë shërimi i verbërisë dhe rivendosja e lëvizshmërisë.
“Edhe nëse dikush nuk ka pasur kurrë vizion, ndonjëherë, sikur të ketë lindur i verbër, ne besojmë se mund të rivendosim shikimin,” tha ai.
Ai gjithashtu tha se ishte aq i sigurt në potencialin e tij, sa do të ishte i gatshëm të vendoste një implant në vetvete.
Ai tha: “Ju mund të implantoni një pajisje Neuralink tani dhe as nuk do ta dinit. Dua të them, hipotetikisht.”
“Në fakt, në një nga këto demonstrime, unë do ta bëj.”
Përdorimet e tjera të çipit mund të përfshijnë ruajtjen dhe rishikimin e kujtimeve, transmetimin e muzikës dhe madje edhe shërimin e sëmundjeve mendore si depresioni.
Si punon?
Sistemi i Neuralink përbëhet nga një çip kompjuteri i bashkangjitur në fije të vogla fleksibël të qepura në tru nga një robot “i ngjashëm me makinën qepëse”.
Roboti heq një pjesë të vogël të kafkës, lidh elektrodat si fije me zona të caktuara të trurit, qep vrimën dhe e vetmja mbetje e dukshme është një mbresë e lënë pas nga prerja.
Musk ka thënë se kjo procedurë do të zgjasë vetëm 30 minuta, nuk do të kërkojë anestezi të përgjithshme dhe pacientët do të mund të kthehen në shtëpi në të njëjtën ditë.
Truri përbëhet nga qeliza të veçanta të quajtura neurone që transmetojnë sinjale te qelizat e tjera në trup, si muskujt dhe nervat tanë.
Elektrodat e çipit Neuralink janë në gjendje të lexojnë këto sinjale, të cilat më pas përkthehen në kontrolle motorike.
Kjo mund të kontrollojë teknologjitë e jashtme, të tilla si kompjuterët ose telefonat inteligjentë, ose funksionet trupore, si lëvizja e muskujve.
“Është si të zëvendësosh një pjesë të kafkës me një orë inteligjente”, ka thënë Musk.
Një karikues i vogël induktiv do të jetë gjithashtu në gjendje të lidhet me valë me implantin për të ngarkuar baterinë e tij jashtë trupit.
Çfarë do të jetë në gjendje të bëjë?
Kur u zbuluan për herë të parë planet për të zhvilluar ndërfaqen tru-kompjuter, firma e cilësoi atë si një mënyrë për t’u mundësuar njerëzve me kuadriplegji të kontrollojnë teknologjitë, si një kompjuter ose smartphone, me mendjen e tyre.
“Në të ardhmen do të jeni në gjendje të ruani dhe të riprodhoni kujtimet,” tha Musk.
“Në thelb, ju mund t’i ruani kujtimet tuaja si një kopje rezervë dhe t’i rivendosni ato. Ju mund t’i shkarkoni ato në një trup të ri ose në një trup robot.”
Ai sugjeroi gjithashtu që çipi do t’i lejonte njerëzit të komunikonin pa folur, duke parashikuar një “simbiozë” midis njerëzve, shkruan Daily Mail.
Gjatë ngjarjes së të mërkurës, ai tha se një nga fokuset aktuale të teknologjisë Neuralink është të lejojë njerëzit me paralizë të rifitojnë aftësitë motorike.
“Sado e mrekullueshme që mund të tingëllojë, ne jemi të sigurt se është e mundur të rivendoset funksionaliteti i gjithë trupit tek dikush që ka një palcë kurrizore të prerë,” tha manjati i teknologjisë.
Ai pohoi se çipi do të ishte në gjendje të rivendoste shikimin, madje edhe te njerëzit që kanë qenë të verbër gjatë gjithë jetës së tyre, si dhe të trajtojë sëmundjet e trurit si Parkinson dhe Alzheimer.
Sa i sigurt është?
Deri më tani, implanti Neuralink është testuar vetëm te kafshët, gjë që ka dhënë rezultate të përziera.
Në prezantimin e vitit 2020, Musk zbuloi çipin Neuralink për publikun për herë të parë, me një demonstrim në një derr të quajtur Gertrude.
Një derr tjetër i përfshirë në demonstratë kishte pasur një herë një implant, por më pas e kishte hequr atë dhe po bënte një “jetë të shëndetshme”.
Një vit më pas, Musk bëri një demonstrim tjetër, ku përfshihej një majmun me një çip truri që luante një lojë kompjuterike vetëm duke menduar.
Megjithatë, në shkurt të këtij viti, Neuralink konfirmoi se majmunët kishin vdekur gjatë testeve, megjithëse mohoi çdo abuzim me kafshët.