Qeveria shqiptare ka nisur vitin 2025 me një tjetër rritje të akcizës së duhanit, e cila pritet të rëndojë më tej mbi qytetarët. Çmimet e cigareve, tashmë të shtrenjtuara jashtë radhe në dhjetor, janë rritur sërish, duke arritur në 7,500 lekë për 1,000 fije cigare. Për herë të parë, akciza përfshin edhe produktet alternative si cigaret elektronike dhe ato me djegie.
Shëndeti apo buxheti i shtetit?
Qeveria pretendon se rritja e çmimeve synon të ulë konsumin e duhanit dhe të mbrojë shëndetin publik. Megjithatë, eksperti i kontrollit të cilësisë së duhanit, Roland Shuperka, shprehet se të dhënat e viteve të fundit tregojnë të kundërtën. “Me gjithë shtrenjtimin, konsumi nuk është ulur. Përkundrazi,” thekson ai.
Në fakt, rritja e akcizës duket më shumë si një strategji për të mbushur arkat e shtetit sesa një masë për shëndetin publik. Ministria e Financave pret të grumbullojë 850 milionë lekë shtesë nga kjo rritje, ndërsa qytetarët vazhdojnë të përballen me çmime gjithnjë e më të larta.
Duhanpirësit dhe tregu informal
Rritja e çmimeve nuk ka shkuar dorë për dorë me kontrollet kundër tregut informal të duhanit. Ekspertët paralajmërojnë se tregtia e paligjshme mund të rritet, duke dëmtuar më tej qytetarët dhe bizneset e ndershme. Shuperka sugjeron se qeveria duhet të përqendrohet në luftimin e kontrabandës për të siguruar të ardhura më të larta për buxhetin.
Taksa pa rezultat dhe qeveria që hesht
Rritja e akcizës është një tjetër shembull i politikave të pamenduara të qeverisë, që vazhdimisht rëndojnë mbi qytetarët pa adresuar problemet reale. Për shumë shqiptarë, kjo është një taksë tjetër që godet xhepat e tyre të boshatisur, ndërsa premtimet për përmirësimin e jetesës mbeten vetëm në letër.
Kjo masë duket si një ilustrim i qartë i mungesës së një strategjie të mirëfilltë për përmirësimin e shëndetit publik dhe luftën kundër informalitetit. Në vend që të ofrojë zgjidhje, qeveria zgjedh të shtojë barrën mbi qytetarët, duke lënë pa përgjigje pyetjet për efektivitetin dhe drejtësinë e këtyre masave.