Av. Thodhori Kamberi
Në një kohë kur pabarazitë sociale dhe diskriminimi janë të pranishme në shumë aspekte të jetës në Ballkan, roli i avokatëve në përfaqësimin e grupeve të nënpërfaqësuara në sistemin gjyqësor të Shqipërisë bëhet gjithnjë e më i rëndësishëm. Përfaqësimi i personave LGBTQ+, pakicave etnike dhe grupeve socialisht të cenueshme, si romët etj, kërkon një qasje të ndjeshme dhe të informuar nga ana e profesionistëve ligjorë, që shkon përtej thjesht njohjes së ligjit.
Në Shqipëri, si në shumë vende të Ballkanit, sfidat me të cilat përballen këto grupe janë të ndërlikuara nga një histori të gjatë diskriminimi dhe margjinalizimi. Për avokatët që punojnë për të drejtat e këtyre individëve, kjo do të thotë të luftojnë kundër paragjykimeve jo vetëm në shoqëri, por edhe brenda vetë sistemit gjyqësor.
Për të arritur sukses në këtë fushë, avokatët duhet të kenë një njohuri të thellë të ligjeve dhe rregulloreve që mbrojnë të drejtat e njeriut, si dhe të jenë të gatshëm të sfidojnë normat ekzistuese dhe praktikat diskriminuese. Kjo kërkon një përkushtim të palëkundur ndaj parimeve të barazisë dhe drejtësisë, si dhe një angazhim për të ndërtuar raste që mund të shërbejnë si precedentë për të ndryshuar praktikat dhe qëndrimet.
Përveç njohurive ligjore, avokatët që përfaqësojnë këto grupe duhet të zhvillojnë aftësi të forta komunikimi dhe të jenë të aftë të ndërtojnë marrëdhënie besimi me klientët e tyre. Kjo do të thotë të dëgjojnë me kujdes dhe të përpiqen të kuptojnë përvojat e ndryshme të jetës që sjellin klientët në zyrat e tyre. Avokatët duhet gjithashtu të jenë të ndërgjegjshëm për ndjeshmëritë kulturore dhe sociale dhe të përdorin një gjuhë që respekton identitetin dhe përvojat e klientëve të tyre.
Në kontekstin politik të Ballkanit, ku tensionet ndëretnike dhe debatet rreth të drejtave të njeriut vazhdojnë të jenë të pranishme, roli i avokatëve si mbrojtës të të drejtave të personave LGBTQ+, pakicave etnike dhe grupeve të cenueshme bëhet edhe më kritik. Ata jo vetëm që luftojnë për drejtësi për klientët e tyre në rastet individuale, por gjithashtu kontribuojnë në ndërtimin e një shoqërie më të drejtë dhe më gjithëpërfshirëse, duke sfiduar dhe ndryshuar perceptimet dhe praktikat diskriminuese nëpërmjet punës së tyre.
Ndërsa Shqipëria dhe rajoni i Ballkanit përpiqen të ecin përpara drejt integrimit evropian dhe të respektojnë standardet ndërkombëtare të të drejtave të njeriut, avokatët janë në vijën e parë të kësaj lufte për barazi, duke punuar pa pushim për të siguruar që zërat e të nënpërfaqësuarve të dëgjohen dhe të respektohen në çdo nivel të sistemit gjyqësor.
*Autori është avokat pranë Dhomës Kombëtare të Avokatisë, Dega Vendore Tiranë