Nga fillimi i vitit 2025, Prokuroria e Posaçme kundër Krimit të Organizuar dhe Korrupsionit (SPAK) do të marrë në administrim jo vetëm kompetencat e komisionerëve publikë, por edhe zyrat e Komisionit të Pavarur të Kualifikimit (KPK). Ky vendim vjen si pasojë e përfundimit të mandatit të KPK-së dhe kalimit të procesit të vetingut në një fazë të re nën drejtimin e SPAK.
Një kapitull i ri për procesin e vetingut
Pas një periudhe gjashtëvjeçare, KPK ka përfunduar detyrën e saj kryesore: kontrollimin e trefishtë të 805 magjistratëve. Nga këto, 268 janë shkarkuar për mospërmbushje të standardeve të kërkuara. Tashmë, 42 raste të apeluara do të trajtohen nga Komisioni i Pavarur i Apelimit (KPA), por nën mbikëqyrjen e drejtpërdrejtë të SPAK.
Altin Dumani, kryeprokurori i posaçëm, do të marrë përgjegjësinë e përfaqësimit të çështjeve në KPA. Në të njëjtën kohë, zyrat dhe infrastruktura e KPK-së do të kalojnë nën administrimin e SPAK dhe Ministrisë së Drejtësisë, sipas një vendimi të Këshillit të Ministrave që do të hyjë në fuqi më 1 janar 2025.
Ankimet dhe sfidat ndërkombëtare
Gjatë procesit të vetingut, 130 magjistratë të shkarkuar kanë dorëzuar ankesa në Gjykatën Evropiane për të Drejtat e Njeriut në Strasburg. Deri tani, vetëm një vendim është dhënë në favor të ankuesve, duke rikthyer në detyrë prokuroren Antoneta Sevdari. Pritet që Strasburgu të shqyrtojë më tej pretendimet e tjera që lidhen me standardet dhe drejtësinë e procesit të vetingut.
Çfarë pritet nga SPAK?
Me këtë ndryshim, SPAK merr një rol edhe më të gjerë, duke kombinuar ndjekjen penale të korrupsionit dhe krimit të organizuar me administrimin e procesit të vetingut në fazën e tij të dytë. Kjo strukturë pritet të sigurojë një qasje më të përqendruar dhe të efektshme në përmbushjen e standardeve të drejtësisë në Shqipëri.
Kalimi i këtyre kompetencave sinjalizon një hap tjetër drejt reformës në drejtësi, por gjithashtu ngre pyetje mbi transparencën dhe efektivitetin e një strukture kaq të përqendruar. Në vijim do të mbetet për t’u parë se si SPAK do të përballojë këtë përgjegjësi të dyfishtë.