Vendimi i Këshillit të Ministrave për sigurimet shoqërore me Serbinë përdoret për propagandë politike, ndërsa në realitet mund të ndikojë më pak se një grusht qytetarësh
Qeveria shqiptare ka miratuar me bujë një marrëveshje me Serbinë për sigurimet shoqërore, duke e shitur në media si një tjetër “arritje” në emër të integrimit dhe mirëqenies. Por pas formulimeve zyrtare dhe entuziazmit institucional, mbetet pyetja thelbësore: sa shqiptarë përfitojnë realisht nga kjo marrëveshje?
Çfarë Parashikon Vendimi?
Në mbështetje të nenit 100 të Kushtetutës dhe ligjit për marrëveshjet ndërkombëtare, Këshilli i Ministrave vendosi miratimin në parim të marrëveshjes ndërmjet Shqipërisë dhe Serbisë për njohjen e viteve të sigurimeve shoqërore.
“Vendimi hyn në fuqi menjëherë”, deklaroi qeveria, duke lënë të kuptohet se ky është një hap i rëndësishëm në rritjen e të drejtave të qytetarëve që kanë punuar në të dy vendet.
Marrëveshje Për Statistikë?
Në praktikë, marrëveshja ka vlerë simbolike, pasi numri i shqiptarëve që kanë punuar në mënyrë të dokumentuar në Serbi pas viteve ‘90 është minimal, pothuajse i papërfillshëm. Marrëveshja u përket një brezi emigrantësh të larguar që para se të vendosej kontrolli kufitar klasik mes dy shteteve – një grup i cili sot është i rrallë dhe shpesh i padeklaruar.
Për të bërë një krahasim konkret: përfituesit potencialë janë ndoshta më pak se gishtat e një dore.
Çfarë Nuk Thuhet?
- Nuk ka të dhëna publike nga qeveria për numrin e saktë të përfituesve.
- Nuk ka transparencë mbi kostot që shteti shqiptar do të marrë përsipër në këtë shkëmbim.
- Nuk është bërë e qartë nëse përfitojnë personat e përjashtuar për shkak të mungesës së dokumentacionit të periudhës jugosllave.
Kush përfiton nga marrëveshja për pensionet me Serbinë?
Vetëm qytetarë që kanë punuar legalisht dhe me sigurime në Serbi dhe janë të regjistruar në të dy sistemet e sigurimeve.
Sa shqiptarë mund të jenë të tillë?
Shifra është e paqartë, por shumë burime jozyrtare e vlerësojnë në më pak se 50 persona aktivë sot.
A ka ndonjë përfitim konkret për emigrantët e rinj?
Jo – marrëveshja nuk ka efekt praktik për valët e emigracionit pas viteve 2000, pasi nuk ka lëvizje të konsiderueshme të punëtorëve shqiptarë drejt Serbisë.
Pse e promovon qeveria këtë marrëveshje si të rëndësishme?
Për propagandë politike dhe për të treguar angazhim formal në marrëdhëniet rajonale, veçanërisht në kontekstin e integrimit europian.
Marrëveshja me Serbinë për pensionet është më shumë një gjetje për deklaratë mediatike sesa një politikë reale sociale. Ajo i shërben qeverisë për të krijuar iluzionin e progresit, në një kohë kur problemet e vërteta të pensionistëve shqiptarë mbeten të pazgjidhura – pensione minimale, rritje e kostos së jetesës dhe mungesë e skemave reale të kontributit për shumicën e të vetëpunësuarve.
Qytetarët kanë të drejtë të pyesin: Po për pensionistët në Shqipëri, kur do të ketë një marrëveshje me realitetin?