
Gjykata administrative në kantonin e Gjenevës ka marrë një vendim që e vendos sërish Zvicrën në qendër të diskutimit për standardet demokratike: anulimin e zgjedhjeve për Këshillin Bashkiak në komunën Vernier, pas zbulimit të 278 fletëve votimi të manipuluara. Vendimi u mor pasi një hetim zbuloi se nëntë persona kishin plotësuar në mënyrë të paligjshme fletët e votimit, duke ndikuar në rezultatin përfundimtar të zgjedhjeve të 23 marsit.
Gjykata deklaroi qartë se ky mashtrim e kishte deformuar vullnetin e sinqertë të zgjedhësve, duke e bërë të pamundur legjitimimin e rezultatit. Ndërkohë, në Shqipëri, një vend që aspiron të çelë negociatat me Bashkimin Europian, përpjekje të ngjashme për transparencë zgjedhore mbeten të parealizuara — pavarësisht provave të dokumentuara për parregullsi të rënda në procesin e 11 majit.
Shqipëria Përballë Një Standardi Të Anuluar Në Zvicër
Në vendin tonë, procesi zgjedhor i fundit është shoqëruar me një seri akuzash që përfshijnë:
- Fenomenin e njohur si “treni bullgar”, i dokumentuar me video nga opozita;
- Votim të dyshimtë të shumëfishtë, i dukshëm në disa materiale filmike të publikuara;
- Rastet e fletëve të votimit me një vulë, ndonëse ligji kërkon dy;
- Diferenca mes numrit të votuesve dhe fletëve në kuti, të evidentuara në procesverbalet zyrtare;
- Fletë votimi të papërdorura, në numër më të ulët se ai i shënuar.
Raporti paraprak i OSBE-ODIHR përmendi gjithashtu përdorimin e burimeve shtetërore, presionin ndaj administratës, kapjen e mediave dhe dyshimet për shitblerje të votës.
Megjithatë, ndryshe nga rasti zviceran, asnjë instancë ligjore apo zgjedhore shqiptare nuk ka marrë asnjë vendim për të verifikuar apo pezulluar rezultatet.
278 Fletë Vs. Një Proces Kombëtar
Kontrasti është i thellë: në Zvicër, një shkelje me 278 fletë mjaftoi për të vendosur anulimin e një procesi të tërë. Në Shqipëri, pavarësisht mijëra elementëve të dokumentuar në procesverbalet zyrtare, nuk ka asnjë diskutim institucional mbi vlefshmërinë e zgjedhjeve të 11 majit.
Partia Socialiste siguroi 83 mandate në parlament, në një fitore që u kontestua menjëherë nga opozita, e cila kërkoi hetim të thelluar të procesit. Megjithatë, fati i këtyre kërkesave mbetet i papërcaktuar.
Një Mësim Nga Zvicra?
Ndërsa Zvicra reagon për 278 fletë, Shqipëria ka para vetes një pyetje: Sa fletë duhen për të vënë në lëvizje sistemin e drejtësisë? Deri më sot, përgjigjja duket të jetë: shumë më tepër se kaq. Dhe ndoshta asnjëherë, për aq kohë sa politika kontrollon institucionet që duhet të garantojnë zgjedhje të ndershme.