Nga Galit Peleg, Ambasadore e Izraelit në Shqipëri
Kanë kaluar dy vjet që nga masakra e 7 tetorit, një ngjarje e skalitur në kujtesën kolektive të popullit hebre dhe në historinë moderne të Izraelit si sulmi më i tmerrshëm ndaj hebrenjve që nga Holokausti. Ajo që ndodhi në atë mëngjes të errët të së shtunës nuk ishte thjesht një akt terrori. Ishte një shpërthim mizorie çnjerëzore, një ditë kur u shkatërruan vetë themelet e moralit dhe njerëzimit.
Në orët e para të 7 tetorit 2023, ndërsa familjet po përgatiteshin të festonin festën hebraike të Simchat Torah, mijëra terroristë të armatosur rëndë të Hamasit u infiltruan në kufirin jugor të Izraelit nga Gaza. Ajo që pasoi ishte një masakër e paimagjinueshme vrasjesh, përdhunimesh, torturash dhe rrëmbimesh. Komunitete të tëra u shkatërruan. Shënjestra e tyre ishin civilët: fëmijë, gra, të moshuar.
Nuk u bë asnjë dallim, nuk u tregua mëshirë. Ishte një masakër.
Brenda pak orësh u vranë brutalisht mbi 1,200 njerëz. Skenat u përshkruan nga të mbijetuarit dhe ushtarët si më të këqija se vetë makthet. Foshnjat u masakruan me gjakftohtësi. Gratë u përdhunuan dhe u gjymtuan. Gjyshërit e moshuar u qëlluan në shtretërit e tyre ose u dogjën për së gjalli në shtëpitë e tyre. Familjet u ekzekutuan së bashku.
Qindra të rinj që festonin paqen dhe muzikën në festivalin e muzikës Nova u ndoqën, disa u qëlluan për vdekje ndërsa iknin, të tjerë u rrëmbyen.
Këto akte barbarizmi nuk ishin spontane, por sistematike, të regjistruara nga vetë terroristët dhe që më vonë u festuan si trofe.
Ishte një mizori e paparë në kohët moderne. Ishte një sulm jo vetëm ndaj Izraelit, por edhe ndaj parimeve themelore të qytetërimit njerëzor.
Dy vjet më vonë: dhimbja dhe heshtja e botës
48 pengje mbahen ende peng nga Hamasi në Gaza. Nga këta, besohet se afërsisht njëzet mund të jenë ende gjallë, megjithëse thuhet se gjendja e tyre është e tmerrshme. Ata jetojnë në kushte të llahtarshme – të kequshqyer, të torturuar, të izoluar dhe të zhveshur nga çdo dinjitet.
Ata u morën nga shtëpitë, nga komunitetet dhe nga jeta e tyre – dhe bota ka heshtur për pjesën më të madhe.
Izraelitët janë ende duke pritur, ende duke mbajtur zi, ende duke shpresuar. Mijëra njerëz mbeten të zhvendosur nga shtëpitë e tyre në Izraelin jugor. Komunitete si Kibbutz Be’eri dhe Kfar Aza, dikur simbole të bashkëjetesës paqësore dhe rezistencës, tani janë qytete fantazmë.
Familjet janë të ndara. Fëmijët jetojnë me trauma që asnjë fëmijë nuk duhet t’i përjetojë kurrë. Prindërit ndezin qirinj për bijtë dhe bijat e tyre të vrarë. Breza të tëra janë të plagosur.
Por bota duket se ka ecur përpara.
Titujt kryesorë ndërkombëtarë janë zbehur. Protestat në të gjithë botën bëjnë thirrje për “rezistencë” dhe brohoritje në mbështetje të Hamasit, duke i mbuluar tmerret e 7 tetorit. Demonstruesit kërkojnë një armëpushim pa pranuar se çfarë e shkaktoi luftën. Ekziston një amnezi e rrezikshme kolektive, një refuzim për të njohur mizoritë që e nisën këtë cikël dhune.
Kjo harresë nuk është vetëm një tradhti e drejtësisë, por edhe një kërcënim për vetë vlerat perëndimore si të drejtat e njeriut, mbrojtja e civilëve dhe lufta kundër terrorizmit.
Kur bota toleron ose justifikon një të keqe të tillë nën maskën e politikës, ajo tkurr themelet morale të saj. Nëse mund të ndodhë në Izrael, mund të ndodhë kudo.
Operacioni i Izraelit dhe beteja morale
Pas masakrës, Izraeli nisi një operacion ushtarak në Gaza me dy qëllime të qarta:
Të sillte të gjithë pengjet në shtëpi. T’i jepte fund mbretërimit të terrorit të Hamasit.
Për vite me radhë, Hamasi e kishte shndërruar Gazën në një fortesë terrori, duke devijuar ndihmën ndërkombëtare drejt ndërtimit të tuneleve, grumbullimit të armëve dhe planifikimit të sulmeve.
Masakra e 7 tetorit nuk ishte një incident i izoluar — ishte kulmimi i viteve të tëra militarizimi dhe urrejtjeje.
Fushata e Izraelit në Gaza ka qenë e gjatë dhe e vështirë. Lufta urbane, përdorimi i civilëve si mburoja njerëzore nga Hamasi dhe kompleksiteti i shpëtimit të pengjeve e kanë zgjatur konfliktin.
Por objektivat mbeten të pandryshuara: lirimi i pengjeve dhe çmontimi i infrastrukturës terroriste.
Dy vjet më vonë, Izraeli është ende në luftë. Por kjo nuk është vetëm një luftë ushtarake, por një betejë morale dhe emocionale: për të mbajtur gjallë kujtesën, për të parandaluar rishkrimin e historisë dhe për të kërkuar llogaridhënie.
Shërimi nuk mund të fillojë pa drejtësi dhe pa kthimin e pengjeve.
Mesazh për botën
Është jetike të kujtojmë se kjo luftë nuk filloi nga Izraeli. Ajo filloi me masakrimin e të pafajshmëve, me lavdërimin e vdekjes dhe terrorit.
Bota nuk duhet të ngatërrojë shkakun dhe pasojën, agresorin dhe mbrojtësin, terroristin dhe viktimën.
Por gjatë dy viteve të fundit është vënë re një trysni ndërkombëtare në rritje mbi Izraelin – thirrje për hetime, për sanksione, për ndalime.
Qartësia morale që duhej të kishte shpërthyer pas një masakre kaq brutale është mjegulluar nga propaganda dhe keqinformimi.
Ky nuk është vetëm problem i Izraelit. Dështimi i botës për të dënuar mizoritë dhe gatishmëria për t’i toleruar ato është simptomë e një sëmundjeje më të thellë.
Nëse terrorizmi mund të justifikohet kur ai synon izraelitët, atëherë do të justifikohet edhe diku tjetër.
Thirrje për ndërgjegje globale
Ndërsa shënojmë dy vjet nga masakra e 7 tetorit, ne duhet të kujtojmë të vërtetën e asaj që ndodhi.
Duhet t’i nderojmë viktimat, të kërkojmë kthimin e pengjeve, dhe të mos lejojmë botën të harrojë.
Lufta kundër terrorizmit nuk është vetëm e Izraelit, por një luftë globale.
Izraeli mbetet i fortë, por plagët janë të thella. Ai ende pret paqen, shërimin dhe kthimin e çdo pengu të fundit.
Le të jetë kujtesa e 7 tetorit një thirrje për ndërgjegjen e njerëzimit – jo vetëm për izraelitët apo hebrenjtë, por për çdo njeri që beson në shenjtërinë e jetës dhe në kundërshtimin e së keqes.
Sepse ajo që ndodhi atë ditë nuk ishte vetëm një krim kundër një kombi, por kundër vetë njerëzimit.