Raporti i plotë i OSBE/ODIHR për zgjedhjet parlamentare të vitit 2025 thekson se procesi, ndonëse teknikisht i organizuar mirë, është zhvilluar në një mjedis tejet të polarizuar politikisht dhe me mungesë të kushteve të barabarta për garuesit. Organizata ndërkombëtare nënvizon se Partia Socialiste përfitoi nga përdorimi i gjerë i burimeve administrative, duke krijuar një avantazh të padrejtë për kandidatët në detyrë.
Në raport përmendet se administrata publike dhe votuesit janë ekspozuar ndaj presioneve dhe intimidimeve nga struktura politike në pushtet, ndërsa ligji zgjedhor, me interpretim të ngushtë nga administrata, nuk arriti të parandalojë praktikat abuzive.
OSBE/ODIHR kritikon gjithashtu përqendrimin e pronësisë së mediave, autocensurën dhe mbulimin disproporcional të dy partive kryesore, çka ka kufizuar mundësinë e qytetarëve për të marrë një vendim të informuar. Në të njëjtën kohë, vlerësohet menaxhimi teknik i procesit nga KQZ-ja, përfshirë identifikimin biometrik dhe pilotimin e votimit elektronik, të cilat u zbatuan në mënyrë transparente.
Megjithatë, raporti evidenton probleme serioze, përfshirë përdorimin e patronazhistëve, presionet ndaj nëpunësve të administratës publike, dhe aktivitetet zyrtare të qeverisë që u përputhën me mesazhet e fushatës. Këto praktika, sipas OSBE-së, kanë turbulluar vijën ndarëse mes shtetit dhe partisë në pushtet.
Një tjetër aspekt shqetësues mbetet mungesa e vullnetit politik për reformë zgjedhore, pasi shumica e rekomandimeve të OSBE/ODIHR dhe Komisionit të Venecias mbeten të pazbatuara, përfshirë ato që lidhen me financimin e fushatës, përbërjen e komisioneve zgjedhore, dhe heqjen e përgjegjësisë penale për shpifjen.
Pavarësisht përmirësimeve teknike dhe përfshirjes së votimit jashtë vendit për herë të parë, OSBE/ODIHR përfundon se zgjedhjet nuk përmbushën plotësisht standardet ndërkombëtare për barazi, transparencë dhe ndarje të pushteteve.
Çfarë konkludon OSBE/ODIHR për zgjedhjet e 11 majit?
Raporti thekson se zgjedhjet u zhvilluan në mënyrë profesionale, por me avantazh të padrejtë për Partinë Socialiste për shkak të përdorimit të burimeve shtetërore.
Cilat janë problematikat kryesore të evidentuara?
Presion ndaj punonjësve të administratës, patronazh politik, përdorimi i institucioneve për fushatë, kontroll mediatik dhe mungesë e barazisë në garë.
Si u vlerësua procesi teknik i zgjedhjeve?
KQZ-ja menaxhoi me transparencë procesin teknik, duke përfshirë identifikimin biometrik dhe votimin elektronik, megjithëse pati shqetësime mbi sigurinë dhe politizimin e disa anëtarëve.
Çfarë rekomandon OSBE për të ardhmen?
Zbatim të plotë të reformës zgjedhore, garantim të ndarjes shtet-parti, mbrojtje të pluralizmit mediatik dhe barazi të kandidatëve në garë.