Një moment i rrallë dhe historik për botën e krishterë u shënua sot në Iznik të Turqisë, aty ku 1.700 vite më parë u mblodh Këshilli i Parë i Nikeas, një nga ngjarjet themelore në historinë e krishterimit. Papa Leo XIV, së bashku me Patriarkun Ekumenik Bartolomeu dhe udhëheqës të tjerë të kishave të mëdha lindore dhe perëndimore, u mblodhën në vendin ku u hartua Besorja e Nikeas, dokumenti i përbashkët që vazhdon të recitohet nga miliona besimtarë në mbarë botën.
Në brigjet e liqenit Iznik, mbi rrënojat e Bazilikës së lashtë të Shën Neofitos, të zbuluara së fundmi nga tërheqja e ujërave, krerët fetarë zhvilluan një shërbesë ekumenike në gjuhët anglisht, greqisht dhe arabisht, duke ndezur qirinj në nderim të unitetit të krishterë. Ky bashkim simbolik ndodhi në një kohë kur ndarjet historike, nga Shizma e Madhe e vitit 1054 deri tek tensionet doktrinare të epokave moderne, vazhdojnë të mbajnë larg njëra-tjetrën katolicizmin, ortodoksinë dhe shumë kisha protestante.
Papa Leo XIV, në udhëtimin e tij të parë jashtë vendit si udhëheqës i Vatikanit, fluturoi me helikopter nga Stambolli për të marrë pjesë në ceremoninë që ai e përshkroi si “jo vetëm një përkujtim historik, por një thirrje për pajtim”. Ai dënoi me vendosmëri përdorimin e fesë si justifikim për dhunë dhe fanatizëm, duke theksuar se “humaniteti i plagosur nga konfliktet kërkon sot më shumë se kurrë dialog, bashkëpunim dhe ndërtim urash”.
Edhe Patriarku Bartolomeu, primati shpirtëror i 300 milionë ortodoksëve në botë, e konsideroi këtë takim si një hap simbolik të rëndësishëm drejt afrimit të dy kishave që dikur ishin një. Prania e përfaqësuesve të kishave siriane, kopte, armene, malankareze, protestante dhe anglikane e bëri ceremoninë një moment unik të bashkimit të krishterimit global.
Ngjarja nuk kaloi pa tensione. Para mbërritjes së Papës, një grup i vogël i një partie islamike protestoi kundër vizitës, duke pretenduar se takimi rrezikonte “identitetin kombëtar” të Turqisë. Nën praninë e policisë, protesta u shpërnda pa incidente. Megjithatë, banorët lokalë të Iznikut, një qytet me trashëgimi të thellë bizantine, shprehën kryesisht mirëkuptim dhe respekt për rëndësinë e ngjarjes.
Papa Leo, gjatë qëndrimit në Turqi, dha një mesazh të fortë për komunitetin e vogël katolik të vendit, që numëron vetëm rreth 33 mijë besimtarë. Ai e quajti “logjikën e të voglit” forcën e vërtetë të Kishës, duke i nxitur të shërbejnë me përulësi dhe dashuri, sidomos ndaj emigrantëve dhe njerëzve në nevojë.
Vizita e tij do të vazhdojë me takime të tjera ekumenike në Stamboll, mes të cilave edhe një vizitë në Xhaminë Blu, ndërsa të dielën Papa Leo do të udhëtojë drejt Libanit, ku do të përmbyllë itinerarin e tij të parë ndërkombëtar.
Ngjarja e sotme në Iznik, e zhvilluar pranë themeleve të një kishe të rreth 17 shekujve më parë, u konsiderua si një prej momenteve më kuptimplota në përpjekjen e gjatë për të afruar botën e krishterë. Në një kohë të mbushur me konflikte dhe përçarje globale, pamja e Papës Leo XIV dhe Patriarkut Bartolomeu duke ecur krah për krah mbi rrënojat e hershme të krishterimit la një mesazh të qartë: uniteti, megjithëse i vështirë, mbetet një aspiratë e gjallë dhe e domosdoshme.