Rritje e Beftë e Taksave Vendore: Bizneset Pa Informacion, Bashkia Pa Sqarime
Bizneset e vogla dhe të mesme në Tiranë po përballen me një situatë të paqartë dhe penalizuese në lidhje me tatimet vendore, pas një rivlerësimi të kufirit të xhiros vjetore që ka zhvendosur subjektet në kategori tatimore më të larta. Nga 0–2 milionë lekë, shumë biznese janë klasifikuar tashmë në fashën 2–8 milionë lekë, çka ka sjellë rritje të ndjeshme të tarifave për pastrimin dhe taksës së infrastrukturës arsimore.
Sipas raportimit të Monitor, kjo zhvendosje është bërë nga Drejtoria Rajonale e Tatimeve në bazë të të dhënave të xhiros së vitit 2024, por pa ndonjë njoftim paraprak apo sqarim zyrtar për subjektet. Ata janë informuar vetëm me një faturë të re të dërguar me postë, që shpesh është më e lartë se ajo që kishin paguar më parë.
Shembull Konfuzioni: Dy Fatura, Një Subjekt, Zero Sqarim
Një biznes në Tiranë ka marrë fillimisht një faturë në mars me vlerën 6,500 lekë, ndërsa në maj i është dërguar një faturë tjetër prej 20,876 lekësh, e ndarë në tre zëra:
- Detyrim 2025: 9,018.7 lekë
- Detyrime të mëparshme: 9,789.0 lekë
- Gjobë: 2,068.2 lekë
Asnjë nga faturat nuk shpjegon për cilën periudhë janë llogaritur detyrimet, nëse janë detyrime të reja, rivlerësime apo ndëshkime për mosdeklarim.
Tarifat Që Ndryshojnë Pa Paralajmërim
Sipas vendimit nr.158 datë 26.12.2019, për bizneset me xhiro 2–8 milionë lekë:
- Taksa për infrastrukturën arsimore rritet nga 2,500 lekë në 4,000 lekë
- Tarifa e pastrimit rritet nga 2,500 lekë në 11,500 lekë
Por shumë biznese nuk janë informuar për këtë kategorizim të ri dhe nuk e kanë raportuar xhiron si “ndryshim”, për shkak se vetëdeklarimi bëhet në sistemin qendror tatimor, jo te taksat vendore.
Ekspertët Ligjorë: Gjobat Janë Të Padrejta
Audituesi Julian Saraçi thekson se sistemi ynë tatimor bazohet në vetëdeklarim përmes faturave të ngarkuara në sistemin e tatimeve dhe jo në deklarim të ndarë për taksat vendore. Ai thekson se nuk ka asnjë detyrim ligjor për bizneset që të paraqesin ndryshimin e xhiros në një zyrë të dytë, duke e cilësuar vendosjen e gjobave si shkelje të parimit të transparencës dhe koordinimit institucional.
Qanda (Pyetje dhe Përgjigje)
Pse janë rritur tarifat e taksave vendore në Tiranë?
Për shkak të rivlerësimit të xhiros së biznesit mbi bazën e të dhënave të vitit 2024, që i ka zhvendosur shumë biznese në një fashë më të lartë tatimore.
A janë informuar bizneset për këtë ndryshim?
Jo. Ata kanë marrë vetëm fatura të reja me detyrime më të larta, pa sqarim të qartë mbi bazën ligjore apo periudhën përkatëse.
Çfarë ndodh nëse bizneset nuk paguajnë?
Rrezikojnë gjoba dhe bllokim të llogarive bankare, siç ka ndodhur në raste të mëparshme pa paralajmërim.
A ka rrugë zyrtare për të deklaruar ndryshimin e xhiros?
Nuk ekziston një formular apo link zyrtar publik. As vetë administrata vendore nuk jep udhëzime të qarta për këtë procedurë.
Përfundim: Kaos Tatimor Në Tiranë, Bizneset Pa Ndihmë, Administrata Pa Transparencë
Bizneset në Tiranë ndodhen në kaos të plotë financiar për shkak të mungesës së transparencës në zbatimin e taksave vendore. Nga rritja e detyrimeve, deri te gjobat arbitrare dhe mosinformimi i subjekteve, e gjithë skema tatimore vendore në kryeqytet duket e mbështetur në një qasje të njëanshme, ku nuk funksionon as komunikimi zyrtar dhe as drejtësia fiskale.
Në mungesë të qartësisë, pasojat bien të gjitha mbi bizneset – të cilat po kërkojnë më shumë transparencë dhe drejtësi, jo vetëm fatura.
Burimi: Monitor.al