Kreshma e Madhe është periudha më e rëndësishme e reflektimit shpirtëror dhe përgatitjes për Pashkët në kalendarin ortodoks. Në vitin 2025, ajo fillon të hënën, më 3 mars, dhe zgjat për 40 ditë, duke përfunduar të premten, më 11 prill. Pas saj vjen Java e Shenjtë, e cila nis me të Shtunën e Llazarit më 12 prill dhe përfundon më 19 prill, një ditë para kremtimit të Pashkëve më 20 prill 2025.
Udhëzimet e Agjërimit për Kreshmën e Madhe dhe Javën e Shenjtë 2025
Sipas rekomandimeve të Komitetit Pan-Ortodoks të Përgatitjes, besimtarët ortodoksë udhëhiqen nga rregulla të veçanta për agjërimin gjatë kësaj periudhe, të cilat ndryshojnë në varësi të ditëve dhe rëndësisë liturgjike.
1. Agjërimi gjatë Kreshmës së Madhe (3 mars – 11 prill 2025)
- E hëna deri të premten
- Vaktet: Një vakt i plotë nuk konsumohet deri pas mesditës.
- Ndalime: Nuk lejohet konsumimi i mishit, peshkut dhe produkteve të bulmetit.
- Produktet e bulmetit
- Duhet të shmangen gjatë gjithë periudhës së Kreshmës dhe Javës së Shenjtë.
- Nëse agjërimi i plotë nuk është i mundur, është e detyrueshme abstinenca gjatë:
- Javës së Pastër (3–7 mars 2025) – Java e parë e Kreshmës, ku ndalimi i bulmetit është i rreptë.
- Të mërkurave dhe të premteve gjatë gjithë periudhës.
- Gjatë gjithë Javës së Shenjtë (12–19 prill 2025).
- Lehtësime të veçanta
- Historikisht, për ata që kanë punë të rënda fizike, është dhënë leje për të konsumuar vezë ose produkte të bulmetit gjatë fundjavës. Në kohët moderne, kjo mund të zbatohet sipas nevojave individuale.
- Peshku (krijesat me shtyllë kurrizore)
- Ndalim:
- Gjatë Javës së Pastër (3–7 mars 2025).
- Gjatë Javës së Shenjtë (14–19 prill 2025).
- Lejohet në Ditën e Lajmërimit (25 mars) dhe në të Dielën e Palmave (13 prill).
- Ndalim:
- Pijet alkoolike
- Pijet e forta (si rakia dhe vodka) ndalohen gjatë gjithë Kreshmës dhe Javës së Shenjtë.
- Vera dhe birra lejohen në sasi të moderuar vetëm të shtunave dhe të dielave, me përjashtim të të Shtunës së Madhe (19 prill 2025).
- Për ata që vuajnë nga varësia ndaj alkoolit, rekomandohet abstinencë totale.
2. Agjërimi i Rreptë gjatë Javës së Shenjtë (12–19 prill 2025)
Java e Shenjtë përfaqëson ditët më të rëndësishme para Pashkëve dhe kërkon përkushtim më të madh shpirtëror dhe trupor.
- Nga mbrëmja e të Enjtes së Madhe (17 prill 2025) deri të Shtunën e Madhe (19 prill 2025)
- Agjërim i rreptë:
- Nuk lejohet konsumimi i mishit, vezëve, bulmetit, peshkut dhe alkoolit.
- Konsumohen vetëm sasi të vogla ushqimi (colaciones), për të ruajtur shëndetin.
- Pas Liturgjisë së Shën Vasilit në të Shtunën e Madhe, vazhdohet me ushqime të lehta të agjërimit deri në mesnatën e Pashkëve.
- Agjërim i rreptë:
3. Festa e Pashkëve – Përfundimi i Agjërimit (20 prill 2025)
Pashka, e diel, 20 prill 2025, është dita e gëzimit të madh dhe përfundimit të agjërimit. Pas Liturgjisë së mesnatës, të gjitha ushqimet janë të lejuara, dhe besimtarët festojnë Ngjalljen e Krishtit me gosti dhe ritme festive.
- Java pas Pashkëve (21–27 prill 2025) është një javë pa agjërim, ku të gjitha llojet e ushqimeve lejohen.
Pse është e rëndësishme Kreshma e Madhe?
Kreshma nuk është vetëm një periudhë e kufizimit të ushqimeve, por një kohë e pastrimit shpirtëror dhe përkushtimit ndaj Zotit. Ajo ndihmon besimtarët të:
- Forcojnë vetëdisiplinën përmes agjërimit dhe lutjes.
- Pastrojnë shpirtin duke reflektuar mbi mëkatet dhe duke kërkuar falje.
- Ndihmojnë të tjerët, duke u treguar më bujarë ndaj të varfërve dhe nevojtarëve.
- Përgatiten shpirtërisht për festën e Pashkëve, momentin më të rëndësishëm të besimit të krishterë.
Kreshma e Madhe 2025 është një udhëtim shpirtëror që zgjat 40 ditë, i ndjekur nga Java e Shenjtë, që çon në festimin madhështor të Pashkëve më 20 prill. Respektimi i rregullave të agjërimit ndihmon besimtarët të përqendrohen në përkushtimin ndaj Zotit dhe të thellojnë lidhjen e tyre me besimin. Nëpërmjet sakrificës dhe lutjes, ata përgatiten për festën e Ngjalljes, momentin më të shenjtë të kalendarit ortodoks.