Plani i ri i Presidentit të SHBA-së Donald Trump, i paraqitur gjatë takimit me Benjamin Netanyahun në Shtëpinë e Bardhë, pritet të ndryshojë dinamikën e konfliktit në Gazë. Ndryshe nga drafti 21-pikësh i prezantuar më herët udhëheqësve arabë dhe myslimanë në Nju Jork, ky version i ri shënon një kthesë të rëndësishme në rrugën drejt paqes.
Thelbi i planit
Plani përcakton kohën e tërheqjes së forcave izraelite, kushtet për shkëmbimin e pengjeve, çarmatimin e Hamasit dhe krijimin e një autoriteti administrativ të përkohshëm. Gaza do të lirohet nga Hamasi dhe armët, ndërsa siguria do të mbetet në dorë të Izraelit dhe një trupi ndërkombëtar, ku një rol kyç i është besuar Tony Blair, ish-kryeministër britanik.
Autoriteti Palestinez nga Bregu Perëndimor nuk do të ketë rol në këtë qeverisje kalimtare. Marrëveshja parashikon kthimin e të gjithë pengjeve brenda 72 orësh nga pranimi, shkëmbimin me të burgosur palestinezë, amnisti për anëtarët e Hamasit që dorëzojnë armët, si dhe kalim të sigurt për ata që vendosin të largohen.
Elementët kryesorë të planit
- Armëpushim i menjëhershëm nëse palët bien dakord.
- Tërheqje graduale e IDF nga Gaza dhe ndalim i të gjitha operacioneve ushtarake.
- Shkëmbimi i pengjeve dhe të burgosurve, me një raport të përcaktuar për pengjet e vdekur.
- Çarmatimi i Hamasit dhe amnisti për anëtarët e tij.
- Hyrje e pakufizuar e ndihmës humanitare nën mbikëqyrjen e OKB-së dhe agjencive ndërkombëtare.
- Krijimi i një autoriteti kalimtar palestinez të përbërë nga teknokratë dhe ekspertë, nën drejtimin e “Këshillit të Paqes” të kryesuar nga Trump dhe ku Blair ka rol të veçantë.
- Rindërtimi i Gazës me fonde ndërkombëtare dhe plane zhvillimi ambicioze, duke e shndërruar atë në një zonë paqësore dhe të qëndrueshme.
Roli i Tony Blair
Emërimi i Blair si figurë kyçe në këtë projekt është një lëvizje strategjike. Ai shihet si ndërmjetësi që do të menaxhojë procesin e rindërtimit dhe do të japë legjitimitet ndërkombëtar për një fazë kalimtare, ndërsa SHBA ruan kontrollin politik.
Një hap i debatueshëm
Plani lë jashtë Autoritetin Palestinez dhe shmang çdo referencë për Bregun Perëndimor – një kompromis i arritur mes presioneve të Katarit dhe Arabisë Saudite. Kjo e bën marrëveshjen të diskutueshme, por njëkohësisht e pozicionon si përpjekjen më të qartë për një armëpushim që nga fillimi i luftës.