Prokuroria e Fierit ka çuar për gjykim dhe ka marrë të pandehur dy shtetas, P.P. dhe Sh.K., për akuzën e trafikimit të veprave të artit dhe objekteve me vlerë kulturore, një çështje që ngre sërish shqetësimin për mbrojtjen e pasurisë kulturore shqiptare.
Çfarë Zbuluan Hetimet?
Sipas hetimeve të procedimit penal nr. 1926 të vitit 2023, më 18 dhjetor 2023, i pandehuri P.P. u kap duke u përpjekur t’u shiste agjentëve nën mbulim objekte të trashëgimisë kulturore, pa licencë nga Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, në shkelje të ligjit nr. 27/2018.
Në këtë aktivitet të paligjshëm, P.P. u ndihmua nga Sh.K., duke krijuar një zinxhir të plotë të tregtimit të paligjshëm të veprave me rëndësi historike dhe artistike.
Objekte Të Sekuestruara
Gjatë hetimeve, janë sekuestruar disa objekte të pasurisë kulturore materiale të luajtshme, ndër to:
- Pushkë/revole e shek. XVIII–XIX, e zbukuruar me motive floreale;
- Ikonë “Lindja e Krishtit”, pjesë e fazës përmbyllëse të artit pasbizantin;
- Skulpturë portret “Eros”, me mermer të bardhë që përfaqëson kokën e një fëmije;
- Epitaf “Vajtimi i mbivarrshëm”, i përpunuar me tekstil dhe metal me figura të qëndisura të shenjtorëve.
Vendimi i Gjykatës
Në përfundim të procesit, Gjykata e Fierit shpalli fajtorë të dy të pandehurit, duke pranuar akuzën e ngritur nga Prokuroria për trafikim të veprave të artit dhe kulturës, sipas nenit 138/a, pika 2 e Kodit Penal.
Reagimi i Prokurorisë
Prokuroria ka theksuar se do të vazhdojë me vendosmëri hetimet ndaj çdo individi apo grupi që cënon trashëgiminë kulturore të vendit, duke përmendur se mbrojtja e vlerave historike është një prioritet kombëtar.
Çfarë është neni 138/a i Kodit Penal?
Parashikon dënimin për trafikimin e veprave të artit dhe trashëgimisë kulturore, veprim i ndaluar dhe i klasifikuar si krim kundër kulturës kombëtare.
Pse është i rëndësishëm ky rast?
Sepse për herë të parë sekuestrimi përfshin objekte me vlera unike dhe përfaqësuese të artit shqiptar dhe europian të periudhave të ndryshme.
Kush mund të tregtojë vepra të artit?
Vetëm subjektet e licencuara nga Ministria përkatëse, dhe çdo shitje jashtë kësaj kuadre është e paligjshme.
Cila është pasojë për trashëgiminë?
Trafikimi i tillë dëmton integritetin dhe ruajtjen e historisë kombëtare, duke e zhdukur ose nxjerrë jashtë vendit trashëgiminë që i përket të gjithë shqiptarëve.