Zyrtare: AKU pranon praninë e aflatoksinës në qumësht – 10 mostra jashtë normave vetëm për vitin 2024-2025
Një tjetër alarm për sigurinë ushqimore në Shqipëri trondit opinionin publik: qumështi i konsumuar nga qytetarët shqiptarë ka përmbajtur aflatoksinë, një substancë e rrezikshme kancerogjene. Lajmi është konfirmuar zyrtarisht nga Autoriteti Kombëtar i Ushqimit (AKU), i cili, në një përgjigje zyrtare ndaj kërkesës së Piranjat.al, ka pranuar se 26 mostra të marra nga Janari 2024 deri në Prill 2025 janë analizuar për aflatoksinë, prej të cilave 10 kanë rezultuar jokonforme, pra të rrezikshme për konsum njerëzor.
Mostrat e kontaminuara dhe nivelet alarmante
Sipas përgjigjes së AKU:
- Në vitin 2024: 2 mostra ishin të kontaminuara, me nivele 0.203 µg/kg dhe 0.325 µg/kg.
- Në janar-prill 2025: janë zbuluar 8 mostra jokonforme, me nivele që arrijnë deri në 0.882 µg/kg, duke tejkaluar ndjeshëm kufirin e sigurisë.
Aflatoksina M1, e cila gjendet në qumësht kur lopët konsumojnë foragjere të mykura, është klasifikuar nga OBSH si substancë kancerogjene e grupit 1, e lidhur drejtpërdrejt me kancerin e mëlçisë dhe dëmtimet në veshka.
Masat e AKU: Produktet u bllokuan, por a është vonë?
Në përgjigjen zyrtare, AKU deklaron se për produktet jokonforme:
- Janë marrë masa administrative konform ligjit për produkt të pasigurt.
- Është urdhëruar bllokimi dhe asgjësimi i produktit.
- Është ndjekur zinxhiri i gjurmueshmërisë deri në nivelin e fermerit për të identifikuar burimin.
Por pavarësisht këtyre veprimeve, qumështi i kontaminuar ka përfunduar në treg dhe është konsumuar, duke ekspozuar mijëra qytetarë ndaj një rreziku të heshtur por serioz.
Lista e zezë e ushqimeve: Quhet Shqipëria vendi i ushqimeve të rrezikshme?
Ky rast shton edhe më shumë listën e gjatë të skandaleve ushqimore në vend:
- Pulat me salmonelë
- Mandarinat, specat dhe luleshtrydhet me pesticide
- Qumështi me aflatoksinë
Shqetësimi për standardet e sigurisë ushqimore bëhet edhe më i madh duke pasur parasysh se çmimet e qumështit në Shqipëri ishin 20.7% më të larta se mesatarja e BE në 2023, ndërkohë që cilësia rezulton katastrofike.
Çfarë është aflatoksina dhe si ndikon në shëndet?
Aflatoksina është një toksinë e prodhuar nga myku që rritet në ushqimet e bagëtive, si misri dhe gruri. Kalon te qumështi përmes ushqimit të lopëve dhe konsiderohet shkaktar i kancerit të mëlçisë sipas OBSH.
A është e rrezikshme për fëmijët?
Po. Fëmijët janë më të ndjeshëm ndaj aflatoksinës për shkak të moshës dhe zhvillimit të organeve të brendshme, veçanërisht të mëlçisë.
A janë larguar produktet nga tregu?
AKU thotë se ka marrë masa për bllokim dhe asgjësim, por nuk ka dhënë sqarime nëse produktet ishin konsumuar përpara ndërhyrjes.
Pse është i përsëritur ky problem në Shqipëri?
Kontrollet janë të pakta, reagimi shpesh vjen pas ekspozimeve mediatike, dhe mungon ndëshkimi real i prodhuesve që shkelin normat.
Ky skandal mbetet një thirrje e fortë për transparencë dhe hetim të menjëhershëm të zinxhirit të prodhimit të qumështit në Shqipëri.
Siguria ushqimore nuk është luks, por e drejtë themelore.