Operacioni Më Shkatërrues Ndaj Iranit Në Historinë Moderne
Izraeli ka lëshuar një nga goditjet më të rënda ushtarake ndaj Iranit, me më shumë se 200 avionë luftarakë, drone kamikazë dhe sabotazhe të brendshme në kuadër të një operacioni të koduar “Luani që ngrihet”. Shënjestrat kryesore ishin objektet bërthamore dhe strukturat e Gardës Revolucionare Islamike, ndërsa goditjet prekën zemrën e Teheranit dhe qytete të tjera si Natanz, Shiraz dhe Tabriz.
Komandantë Të Vrarë, Shkencëtarë Bërthamorë Të Eliminur
Sipas mediave shtetërore iraniane, ndër viktimat më të rëndësishme janë:
- Hossein Salami, Komandant i Gardës Revolucionare
- General Mohammad Bagheri, Shef i Shtabit të Përgjithshëm
- 6 shkencëtarë bërthamorë, përfshirë emra si Mohammad Mehdi Tehranchi, Fereydoun Abbasi dhe Ahmadreza Zolfaghari
Sulmet kanë goditur në mënyrë të koordinuar selitë e Gardës Revolucionare, laboratorët bërthamorë në Natanz, dhe depo të armëve balistike.
Plani I Sabotimit: Mossad Brenda Iranit
Sipas burimeve izraelite:
- Komando të Mossad-it u futën në Iran për të aktivizuar armë precize pranë sistemeve ajrore iraniane
- Sisteme sulmuese u fshehën në automjete civile dhe u aktivizuan në të njëjtën kohë me sulmin ajror
- Baza sekrete e dronëve u krijua brenda Iranit muaj më parë dhe u përdor për të goditur lëshues balistikë
Hakmarrja Iraniane: 100 Drone Ndaj Izraelit
Pas sulmeve, Teherani lëshoi mbi 100 drone drejt Izraelit si kundërpërgjigje. Ushtria izraelite deklaroi se i ka interceptuar të gjitha, ndërsa Komanda e Frontit të Brendshëm bëri thirrje për vigjilencë të shtuar dhe ndalime të grumbullimeve publike.
Deklarata E Khameneit: “Izraeli Do Të Vuajë Një Fund Të Dhimbshëm”
Udhëheqësi suprem i Iranit, Ali Khamenei, e ka quajtur sulmin një “akt lufte” dhe ka premtuar “hakmarrje të hidhur”. Në të njëjtën kohë, flamuri i kuq i hakmarrjes është ngritur mbi xhaminë Jamkaran në qytetin Qom, një simbol historik i thirrjes për luftë.
Reagimi Botëror:
- SHBA (Trump): Nuk mori pjesë në operacion, por do mbrojë veten dhe Izraelin nëse sulmohet
- Mbretëria e Bashkuar: Kërkon “përmbajtje dhe diplomaci”, nuk do ndërhyjë në mbrojtjen e Izraelit
- Franca dhe Gjermania: Kërkojnë ndalimin e përshkallëzimit
- Turqia: E dënon si “shkelje të ligjit ndërkombëtar”
- Kina: Ofron ndërmjetësim për paqe dhe stabilitet
Qytetet Në Panik, Fluturimet E Ndaluara
Iran, Izrael, Irak dhe Jordania kanë mbyllur hapësirat ajrore. Emirates ka anuluar fluturimet drejt rajonit, ndërsa kompania izraelite Israir ka evakuuar avionët nga aeroporti Ben Gurion.
Pse ndodhi ky sulm kaq i ashpër nga Izraeli ndaj Iranit?
Izraeli e sheh programin bërthamor të Iranit si një kërcënim ekzistencial. Sipas kryeministrit Netanyahu, “nëse nuk ndalet tani, Irani do të ketë armë bërthamore shumë shpejt”.
A është ky një fillim lufte të madhe në Lindjen e Mesme?
Irani e ka cilësuar si një “deklaratë lufte”, ndërsa ekspertët ndërkombëtarë paralajmërojnë se përshkallëzimi i konfliktit është i pashmangshëm, nëse nuk ndalet përmes diplomacisë.
Çfarë rreziku ka për civilët në Iran dhe Izrael?
Rreziku për civilët është shumë i lartë, veçanërisht në qytetet e mëdha si Teherani dhe Tel Avivi. Autoritetet kanë bërë thirrje për furnizime dhe streha emergjente.
A është prekur ambienti nga sulmi në Natanz?
Deri tani nuk ka shenja të ndotjes radioaktive, sipas agjencisë iraniane të lajmeve dhe vëzhgimeve të IAEA.
Operacioni “Luani që ngrihet” shënon një kthesë të rrezikshme në marrëdhëniet mes Iranit dhe Izraelit. Me udhëheqës të vrarë, infrastrukturë bërthamore të dëmtuar, dhe kërcënime për hakmarrje totale, Lindja e Mesme është më pranë një konflikti të gjerë se kurrë më parë.