Tre nga objektet më të mbrojtura dhe të rëndësishme të programit bërthamor iranian janë shkatërruar nga një operacion i përbashkët ajror dhe detar i Shteteve të Bashkuara dhe Izraelit, sipas pamjeve me satelit dhe konfirmimeve zyrtare.
Fordo: Shënjestra Më E Vështirë E Goditshme
Një zyrtar amerikan deklaroi se gjashtë avionë luftarakë amerikanë hodhën një duzinë bombash bunker-shpuese prej 13 tonësh mbi qendrën e pasurimit të uraniumit në Fordo, një objekt i vendosur thellë në një mal për të shmangur sulmet. Ky është objekti më kritik dhe më i vështiri për t’u shkatërruar në të gjithë zinxhirin bërthamor të Iranit.
Për këtë objekt ishin të nevojshme disa bomba të hedhura në të njëjtin vend për të depërtuar strukturën nëntokësore. Një deputet iranian shkroi në rrjetet sociale se objekti ishte evakuuar “prej kohësh” në pritje të një sulmi të tillë.
Natanz: Goditja E Dyfishtë Izraelito-Amerikane
Qendra më e madhe e pasurimit të uraniumit në Iran, Natanz, u godit fillimisht nga avionë izraelitë dhe më pas nga një bombardues strategjik B-2 amerikan që lëshoi dy bomba bunker-buster. Objektet mbi tokë u dëmtuan që në ditët e para nga sulmet izraelite, ndërsa infrastruktura elektrike dhe centrifugat e pasurimit janë dëmtuar rëndë.
Agjencia Ndërkombëtare për Energjinë Atomike (IAEA) konfirmoi shkatërrimin e strukturave energjetike në kompleks, gjë që mund të ketë pasoja afatgjata për funksionimin e tij.
Isfahan: Depoja Sekrete E Lëndëve Pranë Nivelit Të Bombës
Në Isfahan, një kompleks ku besohet se ruheshin rezerva të lëndës djegëse pranë nivelit të bombës, u godit nga raketat lundruese të lëshuara nga nëndetëse amerikane. Inspektorë ndërkombëtarë kishin verifikuar rezervat vetëm dy javë më parë, por nuk është e qartë nëse Irani i kishte zhvendosur ato.
Objekti ishte më parë goditur nga Izraeli, i cili pretendon se aty funksiononin laboratorë për konvertimin e gazit të uraniumit në material të përdorshëm për prodhimin e armëve bërthamore.
Trump: Qendrat Bërthamore Janë “Plotësisht Dhe Totalisht Shkatërruar”
Presidenti Trump, në një fjalim të mbajtur menjëherë pas sulmeve, deklaroi me tone triumfale se “qendrat bërthamore të Iranit janë plotësisht dhe totalisht shkatërruar.”
Nga ana tjetër, Agjencia për Energjinë Atomike të Iranit e ka pranuar se tre qendrat janë goditur dhe ka paralajmëruar se Teherani do të ndjekë rrugë ligjore në instancat ndërkombëtare kundër SHBA-së.
Çfarë është Fordo dhe pse është kaq e rëndësishme?
Fordo është një objekt nëntokësor për pasurimin e uraniumit, vendosur thellë në mal për t’i shpëtuar sulmeve ajrore. Vetëm armë të fuqishme bunker-buster si ato amerikane mund të penetrojnë strukturën.
Pse Natanz u godit dy herë?
Fillimisht nga Izraeli për të paralizuar strukturat e sipërme, më pas nga SHBA për të asgjësuar strukturat e nëndheshme dhe centrifugat.
Çfarë pasoje ka shkatërrimi i Isfahanit?
Nëse rezervat e uraniumit nuk janë zhvendosur, shkatërrimi i tyre mund të vonojë programin bërthamor të Iranit me vite.
A do të ketë pasoja ndërkombëtare ligjore për SHBA-në?
Irani ka paralajmëruar se do të ndjekë rrugë ligjore ndërkombëtare, por precedentët historikë tregojnë se rezultatet e tilla janë më shumë simbolike se efektive praktikisht.