Programi i ri i Putinit për edukimin “patriotik” me neuroprofilizim synon të dallojë liderët dhe anti-liderët qysh në moshë të vogël
Një iniciativë e re në Rusi po ngjall frikë dhe kritika të ashpra nga psikologë dhe edukatorë të pavarur. Organizata shtetërore Rospatriottsentr, pjesë e agjencisë për të rinjtë, ka nisur testimin e 10.000 fëmijëve dhe adoleshentëve përmes të ashtuquajturës metodë të neuroprofilizimit, me qëllim identifikimin e liderëve dhe “anti-liderëve” që mund të “çrregullojnë sistemin”.
Këta fëmijë të moshës 12–18 vjeç, të përzgjedhur nga rajonet e ndryshme të Rusisë, po testohen përmes një procesi që, sipas autoriteteve, do të ndihmojë në ndërtimin e një gjenerate të re patriotësh të përkushtuar ndaj shtetit dhe ideologjisë së Kremlinit. Nga këta, 50 persona me “profile pozitive” do të ftohen në një seminar pesëditor në Sevastopol, Krimeja e pushtuar nga Rusia, në muajin shtator.
Manipulim në emër të patriotizmit
Programi është paraqitur si një nismë për të përmirësuar orientimin profesional të të rinjve, por kritikët e quajnë manipulim dhe pseudoshkencë, duke e krahasuar me praktika të fashizmit dhe komunizmit.
Edukatorja e pavarur Dima Zicer deklaroi për Radion Evropa e Lirë se kjo është “një tjetër përpjekje e autoriteteve për të kontrolluar njerëzit që nga fëmijëria”. Sipas saj, shteti po përpiqet t’ua përcaktojë fëmijëve rolin në jetë qysh në moshën 14-vjeçare dhe po i orienton drejt një trajektoreje të paracaktuar, duke shkelur lirinë dhe mendimin kritik.
Çfarë mat “neuroprofilizimi”?
Sipas kompanisë Persona, partnere në këtë projekt, teknologjia e neuroprofilizimit analizon “perceptimet kognitive për simbolet” për të kuptuar nëse një adoleshent ka prirje drejt lidershipit, nënshtrimit apo konformitetit.
Por, nuk është dhënë asnjë informacion se çfarë kriteresh përdoren apo çfarë ndodh me fëmijët që kategorizohen si “anti-liderë”, të cilët, sipas udhëzimeve të programit, do të përjashtohen nëse shfaqin “sjellje të papërshtatshme” apo “shpifin kundër patriotizmit”.
Një sistem për të shtypur disidencën që në embrion
Nën sundimin e Vladimir Putinit, i cili ka qenë në pushtet që nga viti 1999, Rusia ka përshkallëzuar përpjekjet për të instaluar patriotizmin në sistemin arsimor dhe për të shtypur mendimin ndryshe. Prej nisjes së luftës në Ukrainë në vitin 2022, Kremlini ka forcuar kontrollin mbi edukimin, mediat dhe kulturën, me qëllim përhapjen e narrativave zyrtare dhe shtypjen e disidencës.
Një e ardhme e frikshme për të rinjtë rusë
Në Siberi është paralajmëruar ndërtimi i një “Pallati të të Rinjve” me vlerë 65 milionë dollarë, me funksion promovimin e vlerave shtetërore dhe patriotizmit përmes trajnimeve dhe metodave të tilla si neuroprofilizimi. Psikologë nga Moska paralajmërojnë se ky sistem mund të shndërrohet në një instrument kontrolli social, duke përjashtuar ata që mendojnë ndryshe.
Siç përfundon Zicer, “funksioni i sistemit edukativ duhet të jetë garantimi i lirisë për të zgjedhur. Të identifikosh liderë në moshë të mitur dhe t’i drejtohesh atyre me një trajektore të detyruar është antidemokratike dhe manipuluese.”
Çfarë është neuroprofilizimi?
Një proces që përdor metoda psikologjike dhe kognitive për të analizuar karakterin dhe aftësitë e individëve, në këtë rast për të identifikuar liderë dhe anti-liderë.
Kush e ka nisur këtë projekt?
Organizata shtetërore Rospatriottsentr në Rusi, në bashkëpunim me kompaninë Persona.
Cili është qëllimi zyrtar i programit?
Përmirësimi i edukimit patriotik dhe orientimi profesional i të rinjve rusë.
Pse kritikohet ky program?
Sepse konsiderohet pseudoshkencë dhe një mjet për të manipuluar dhe kontrolluar të rinjtë që në moshë të hershme.
Ku do të çojë kjo nismë?
Nuk është qartësuar se si do të përdoren rezultatet apo çfarë ndodh me të rinjtë që nuk përputhen me profilin “ideal”.