Në një zhvillim të rëndësishëm gjeopolitik, India dhe Kina kanë rënë dakord të rifillojnë lidhjet tregtare, fluturimet direkte dhe shkëmbimet kulturore, duke hapur një kapitull të ri në marrëdhëniet e tyre të ndërlikuara.
Përparimi në Marrëdhënie
Kryeministri indian Narendra Modi dhe ministri i Jashtëm kinez Wang Yi vlerësuan “përparimin e qëndrueshëm” në takimin e tyre në Nju Delhi. Të dy palët theksuan nevojën për respektimin e interesave dhe ndjeshmërive reciproke, duke shtuar se marrëdhëniet kanë hyrë në një “rrugë zhvillimi të qëndrueshëm”.
Sipas deklaratave nga Pekini, vendet do të lehtësojnë gjithashtu vizat për gazetarët dhe shkëmbimet e biznesit, duke e bërë më të thjeshtë qarkullimin e informacionit dhe bashkëpunimin ekonomik.
Konteksti i Ri Gjeopolitik
Ky zhvillim ndodhi pas regjimit të tarifave të vendosura nga presidenti amerikan Donald Trump, të cilat kanë tronditur rendin ndërkombëtar dhe kanë shtyrë dy fuqitë aziatike të afrohen më shumë. Analistët theksojnë se dobësimi i perceptuar i pranisë amerikane në rajonin Indo-Paqësor ka krijuar një hapësirë që po shfrytëzohet nga India dhe Kina për stabilizimin e marrëdhënieve.
Kufiri i Himalajeve dhe Çështjet e Sigurisë
Megjithëse marrëdhëniet po marrin një trajtë më pozitive, diferencat themelore mbeten. Në vitin 2020, përplasjet kufitare në Himalaje sollën viktima – 20 ushtarë indianë dhe 4 kinezë. Palët kanë rënë dakord për pakte mbi patrullimet dhe për tërheqjen e forcave shtesë, por fortifikimet në kufi vijojnë.
Në bisedimet e fundit, Wang Yi dhe këshilltari indian i sigurisë kombëtare Ajit Doval diskutuan mbi de-eskalimin dhe delimitimin kufitar, si dhe mundësinë e një marrëveshjeje përfundimtare mbi demarkacionin.
Megjithatë, India ka shprehur shqetësim për projektin e hidrocentralit gjigant kinez në lumin Yarlung Tsangpo, i cili pritet të bëhet më i madhi në botë dhe që mund të ketë pasoja të rënda për komunitetet e varura nga rrjedha e ujit.
Planet për të Ardhmen
Ky takim paraprin vizitën e Modi-t në Pekin në tetor, ku ai do të takohet me presidentin Xi Jinping – vizita e parë e tillë që prej vitit 2018. Pas Indisë, Wang Yi pritet të vizitojë Pakistanin, aleatin strategjik të Kinës dhe rivalin e përhershëm të Indisë, duke shtuar kompleksitetin e ekuilibrave rajonalë.
Pse India dhe Kina po afrohen tani?
Tarifat e Trump dhe dobësimi i pranisë amerikane në Indo-Paqësor kanë shtyrë dy fuqitë të stabilizojnë marrëdhëniet.
Cili është problemi kryesor mes tyre?
Kufiri i Himalajeve, ku përplasjet në 2020 sollën viktima dhe tensione të vazhdueshme ushtarake.
Çfarë kanë rënë dakord konkretisht?
Rifillimin e tregtisë, fluturimeve direkte, shkëmbimeve kulturore, vizave për gazetarët dhe lehtësimin e bashkëpunimit ekonomik.
A do të zhduken plotësisht tensionet?
Ekspertët mendojnë se jo, pasi diferencat strategjike dhe projektet energjetike, si hidrocentrali në Tibet, mbeten burim përplasjeje.