Shqipëria është në zi kulturore pas ndarjes nga jeta në moshën 89-vjeçare të një prej personaliteteve më të mëdha të kinematografisë shqiptare, Dhimitër Anagnosti. Lajmin e hidhur e ka bërë publik vajza e tij, Juna Anagnosti, e cila me dhimbje shkroi: “Lamtumirë Dhimitër Anagnosti, regjisori i jetës sonë! Pas një lëngimi të gjatë ju bindë ligjit të jetës! Lamtumirë babush!”
Nga Vunoi Në Majat E Kinemasë
I lindur më 23 janar 1936 në Vuno të Vlorës, Anagnosti iu përkushtua artit që në rininë e hershme. Ai studioi në Institutin prestigjioz të Kinematografisë “VGIK” në Moskë dhe shënoi sukses që në fillim të karrierës. Filmi i tij i parë, “Njeriu kurrë nuk vdes”, u vlerësua me Çmimin e Parë në Festivalin Botëror të Shkollave Kinematografike në Holandë më 1961, duke i hapur rrugën një karriere të jashtëzakonshme.
Një Trashëgimi Artistike E Pavdekshme
Gjatë një karriere 40-vjeçare, Anagnosti realizoi mbi 14 filma artistikë dhe 10 dokumentarë, duke lënë pas vepra të paharrueshme si:
- “Debatik”
- “Toka jonë”
- “Komisari i dritës”
- “Dueli i heshtur”
Ai ishte jo vetëm regjisor, por edhe skenarist i talentuar. Në vitin 2005, realizoi filmin “Gjoleka, djali i Abazit”, i cili u nderua me dy çmime ndërkombëtare në Itali.
Njeriu I Mendimit Të Lirë
Anagnosti njihej për guximin qytetar dhe mbrojtjen e pikëpamjeve të tij, shpesh duke u përballur me kritika dhe presione. Në vitin 1991 ai u përfshi në lëvizjen demokratike, u zgjodh deputet i Partisë Demokratike dhe mbajti postin e Ministrit të Kulturës, Rinisë dhe Sporteve nga prilli 1992 deri në dhjetor 1994.
Për kontributin e tij, u nderua me titullin “Artist i Popullit” në vitin 1987 dhe me Kupën e Karrierës në Festivalin e 10-të të Filmit Shqiptar.
Fondacioni “Fan Noli” Dhe Pasioni Për Teatrin
Anagnosti ishte ideator dhe kryetar i Fondacionit për Artin dhe Kulturën “Fan Noli”, duke mbështetur intelektualë e artistë. Në vitin 2001 shkroi dramën “Nata e trokitjeve në xham”, e cila u vu në skenë në Teatrin Kombëtar, duke treguar edhe një herë talentin e tij të gjithanshëm.
Një Dashuri E Madhe Për Artin Dhe Familjen
Dhimitër Anagnosti ishte i martuar me aktoren e njohur Roza Anagnosti, “Artiste e Merituar” dhe një nga figurat më të dashura të teatrit dhe kinemasë shqiptare. Dyshja artistike simbolizoi për dekada lidhjen e pandashme të jetës me artin.
Kush ishte Dhimitër Anagnosti?
Një nga regjisorët më të shquar shqiptarë, me mbi 14 filma artistikë dhe 10 dokumentarë në karrierë.
Kur lindi dhe ku studioi?
Lindi më 23 janar 1936 në Vuno të Vlorës dhe studioi në Institutin e Kinematografisë “VGIK” në Moskë.
Cilat janë disa nga filmat e tij më të njohur?
“Debatik”, “Toka jonë”, “Komisari i dritës”, “Dueli i heshtur”, “Gjoleka, djali i Abazit”.
A ka pasur rol politik?
Po, në vitet 1991–1996 ishte deputet i Partisë Demokratike dhe ministër i Kulturës, Rinisë dhe Sporteve.
Me kë ishte i martuar?
Me aktoren e mirënjohur Roza Anagnosti, “Artiste e Merituar”.