Tensionet mes Indisë dhe Pakistanit kanë hyrë në një fazë alarmante, pasi përplasjet në Kashmir janë kthyer në sulme të drejtpërdrejta ajrore, me dhjetëra viktima civile dhe paralajmërime për hakmarrje ushtarake. Ushtria indiane ka goditur nëntë objektiva në territorin pakistanez, ndërsa Pakistani raporton 26 të vrarë dhe 46 të plagosur, duke i cilësuar sulmet si “akte lufte ndaj popullatës civile”.
Shkëmbime zjarri dhe përshkallëzim i dhunës
Më 8 maj, forcat ushtarake të të dy vendeve shkëmbyen zjarr në rajonin e kontestuar të Kashmirit, duke rindezur një konflikt të gjatë dekadash që kulmoi pas sulmit ndaj turistëve indianë më 22 prill. Ushtria pakistaneze akuzon Indinë për sulme ndaj civilëve në Punjab dhe në Kashmirin e kontrolluar prej tyre, ndërsa India thotë se objektivat ishin infrastrukturë terroriste.
Avionë të rrëzuar dhe mbyllje hapësirash ajrore
Ushtria pakistaneze pretendon se ka rrëzuar pesë avionë luftarakë indianë, ndërkohë që India nuk e ka konfirmuar këtë informacion. Autoritetet pakistaneze kanë mbyllur hapësirën ajrore për 48 orë dhe pezulluar fluturimet në Islamabad dhe Lahore, një masë që rrallëherë është marrë jashtë kohës së luftës.
Retorika e përshkallëzuar dhe paralajmërimet e hakmarrjes
Kryeministri pakistanez Shehbaz Sharif e ka cilësuar veprimin indian si “sulme frikacake” dhe ka paralajmëruar se Pakistani do të përgjigjet me forcë të plotë, në një kohë dhe vend të zgjedhur nga vetë shteti pakistanez. Zëdhënësi i ushtrisë së Pakistanit, Ahmed Sharif Chaudhry, e quajti këtë një “provokim të tmerrshëm”.
Alarm ndërkombëtar
Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres, ka kërkuar vetëpërmbajtje të menjëhershme dhe theksoi se “bota nuk mund të përballojë një përballje ushtarake mes dy fuqive bërthamore”. Edhe Kina dhe Rusia kanë shprehur shqetësim të thellë dhe kanë bërë thirrje për ulje të tensioneve dhe rikthim në dialog.
Masa ndëshkuese diplomatike dhe Traktati i Indusit
Dy vendet kanë ndërmarrë masa ndëshkuese reciproke, përfshirë dëbimin e qytetarëve të njëri-tjetrit dhe pezullimin e marrëveshjeve diplomatike. Më e rëndësishmja është vendimi i Indisë për të pezulluar Traktatin e Ujit të Indusit, që rregullon përdorimin e ujërave mes dy vendeve dhe ka qenë një gur themeli për paqen rajonale.
Cili ishte shkaku i përplasjes së fundit?
Një sulm ndaj turistëve indianë më 22 prill, i ndjekur nga akuzat për planifikime terroriste nga territori pakistanez.
A janë përdorur objektiva ushtarake?
India pretendon se goditi vetëm infrastrukturë terroriste, ndërsa Pakistani deklaron se u qëlluan civilë dhe zona jo-ushtarake.
A ka ndërhyrje ndërkombëtare?
Po. OKB, Kina dhe Rusia kanë kërkuar përmbajtje, duke paralajmëruar për pasoja të rënda nëse konflikti përshkallëzohet.
A ka pasur ndëshkime diplomatike?
Po. Të dyja vendet kanë dëbuar qytetarë të ndërsjellë dhe kanë pezulluar marrëdhënie, përfshirë traktate të rëndësishme.
A është e mundur një luftë e hapur mes Indisë dhe Pakistanit?
Rreziku është real dhe në rritje, sidomos për shkak të pozicionimeve bërthamore dhe mungesës së dialogut aktiv.
Ky përshkallëzim midis dy fuqive bërthamore mund të ketë pasoja globale, duke përfshirë destabilizimin e Azisë Jugore dhe ndikime në sigurinë ndërkombëtare. Të gjitha palët ndërkombëtare duhet të reagojnë menjëherë për të ndalur një luftë që mund të shpërthejë nga çdo shkëndijë e re.