Goditje Ndaj Abuzimeve Me Pasuritë Nëntokësore Në Shqipëri
Një aksion i zgjeruar policor është ndërmarrë ndaj kompanisë Bankers Petroleum Albania, ku u arrestuan disa zyrtarë të lartë të saj, përfshirë administratorin aktual kinez Hongping Xiao dhe ish-drejtorin shqiptar Leonidha Çobo. Operacioni u shtri në ambientet e kompanisë në zonën e Marinzës dhe ka në qendër hetimet mbi shmangien e tatimit mbi fitimin, mashtrimin financiar dhe manipulimin sistematik të shpenzimeve për të shmangur pagesat ndaj shtetit shqiptar.
Sipas informacioneve të siguruara nga hetuesit, arrestimet u urdhëruan pas verifikimeve mbi praktikat financiare të kompanisë, e cila prej vitit 2004 ka përfituar miliarda euro nga nxjerrja e naftës, por ka raportuar vazhdimisht humbje ose fitime minimale, duke shmangur kështu detyrimet ligjore ndaj buxhetit të shtetit.
Zero Tatim Në 20 Vite, 13 Milionë Ton Naftë Të Nxjerra
Në dy dekada aktivitet në fushën naftënxjerrëse të Patos-Marinëzës, Bankers Petroleum ka hapur rreth 1 mijë puse nafte dhe ka prodhuar mbi 13 milionë ton naftë, duke gjeneruar të ardhura që kalojnë 4 miliardë euro. Megjithatë, të dhënat nga autoritetet fiskale tregojnë se kompania nuk ka paguar asnjë lek tatim mbi fitimin, në kundërshtim me marrëveshjen e koncesionit, e cila parashikon një tatim 50% mbi fitimin e raportuar.
Sipas burimeve zyrtare, mashtrimi ka ndodhur përmes fryrjes fiktive të shpenzimeve operative, duke përfshirë rroga të larta të drejtuesve, shpenzime të dyshimta të konsulencës dhe pagesa ndaj palëve të treta. Vetëm një nga drejtorët e huaj të kompanisë ka përfituar një pagë që arrinte deri në 1 milion euro në vit, ndërkohë që dokumentacioni i kompanisë tregon humbje të deklaruara çdo vit.
Pronarë Kinezë Dhe Strukturë Pronësie E Paqartë
Kompania që kontrollon Bankers Petroleum Albania është e lidhur me Geo-Jade Petroleum Corporation, një konglomerat me seli në Kinë, i regjistruar përmes entiteteve ndërmjetëse në Charter Power Investment Limited. Struktura e pronësisë finale mbetet e paqartë, ndërkohë që hetuesit po shqyrtojnë mundësinë e pastrimit të parave dhe evazionit përmes transfertave ndërkombëtare.
Bashkëpunim Politik, Mosndëshkim Gjatë 20 Viteve
Një tjetër aspekt i rëndësishëm i hetimit është bashkëpunimi politik i kompanisë me qeveritë shqiptare ndër vite. Burime pranë organit të akuzës bëjnë me dije se prokurorë, gjyqtarë dhe zyrtarë të lartë shtetërorë kanë qenë në dijeni të manipulimeve fiskale, por nuk kanë ndërmarrë asnjë veprim, çka ka çuar në një dëm të konsiderueshëm ekonomik për interesin publik.
Pse u arrestua administratori i Bankers Petroleum?
Për shkak të dyshimeve për mashtrim financiar dhe shmangie tatimore në vlera shumë të mëdha.
Kush është Leonidha Çobo?
Ish-drejtor shqiptar i kompanisë, akuzuar për vjedhje të fondeve të kompanisë dhe për bashkëpunim në shmangien e detyrimeve ndaj shtetit.
Sa naftë ka prodhuar kompania në Shqipëri?
Rreth 13 milionë ton në 20 vite aktivitet në zonën e Patos-Marinëzës.
Sa taksa ka paguar?
Sipas të dhënave zyrtare, asnjë tatim mbi fitimin.
A është përfshirë politika shqiptare?
Hetimet po zbulojnë lidhje të forta mes drejtuesve të kompanisë dhe qeverive të ndryshme ndër vite përmes ndikimit mbi prokurorinë, gjykatat dhe agjencitë shtetërore.
Ky zhvillim përfaqëson një nga goditjet më të mëdha në sektorin e energjisë në Shqipëri, dhe mund të jetë preludi i një hetimi të gjerë mbi korrupsionin e ndërlidhur mes politikës dhe kompanive koncesionare, të cilat kanë përfituar nga burimet natyrore të vendit në dëm të qytetarëve dhe shtetit. Arrestimi i zyrtarëve të Bankers mund të jetë vetëm maja e ajsbergut.