Struktura e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) është prezantuar si shpresa e fundit për drejtësinë në Shqipëri. Por një sërë gafash, “lapsusesh” dhe vendimesh të dyshimta e kanë vendosur atë nën një dritë të errët, duke ngritur pyetjen e pakapërcyeshme: a ka ende kuptim ekzistenca e saj apo është kthyer në një mjet klientelist të pushtetit?
Rasti Ahmetaj: Dosje pa themel
Dosja e ish-ministrit Arben Ahmetaj është shembulli më flagrant. Për tre vite, SPAK e ndërtoi akuzën mbi pretendimin se shteti ishte dëmtuar financiarisht. Por kur çështja mbërriti në gjykatë, prokurori pranoi se “nuk kemi thënë që është dëmtuar shteti, por shtetasit” – një “lapsus” që shembi themelet e akuzës. Një strukturë që gabon në këtë nivel, nuk është më garanci për drejtësi, por rrezik për të.
Dosje të tjera me hije
- Sterilizimi: Ilir Beqaj u përjashtua fillimisht në mënyrë selektive nga hetimi, derisa ndërhyri gjykata.
- Gabimi i Ilir Lloshit: Arrestuar si pjesë e një grupi droge vetëm sepse përputhej emri e vendbanimi. Ishte “njeriu i gabuar”.
- Rasti Veliaj: SPAK e cilësonte si “të dënuar” pa vendim gjyqësor – një skandal i papranueshëm për një organ që mban në dorë fatet e vendit.
Drejtësi që nuk jep llogari
Në çdo vend normal, një prokuror që bën gabime të tilla jep dorëheqje ose hetohet disiplinarisht. Në Shqipëri, ILD hesht. Askush nuk jep llogari, askush nuk përgjigjet. Dhe kështu, SPAK nga organ i shpresës është shndërruar në një instrument presioni dhe seleksionimi politik.
A duhet shkrirë SPAK?
Pyetja është legjitime. Një organ që nuk funksionon sipas ligjit, që përdoret për interesa klienteliste dhe që refuzon të korrigjojë vetveten, nuk është më aleat i qytetarëve, por i pushtetit. Nëse nuk ka llogaridhënie, reforma në drejtësi nuk është veçse një fasadë. Dhe fasadat, kur bien, lënë zbuluar gënjeshtrën.
Cilat janë gafat kryesore të SPAK?
Nga rasti Ahmetaj me akuzë të paqëndrueshme, tek përjashtimi selektiv i Beqajt, arrestimi i gabuar i Lloshit dhe klasifikimi i Veliajt si “i dënuar” pa vendim gjyqësor.
Pse konsiderohen të rënda këto gabime?
Sepse nuk janë thjesht teknike, por prekin fatet e individëve dhe integritetin e vetë drejtësisë.
Kush mban përgjegjësi?
Asnjë prokuror nuk është ndëshkuar. ILD nuk ka ndërmarrë masa. Heshtja është totale.
A ka kuptim shkrirja e SPAK?
Nëse struktura nuk korrigjohet dhe nuk i jep llogari qytetarëve, shkrirja bëhet opsion serioz për të nisur nga e para.